Биологија
Решено едно горливо прашање: Зошто мочката е жолта?
Ако сметавте дека се работи за смешен дел од науката и дека токму ова е следниот кандидат за Иг Нобел наградите, размислете повторно. Според научниците откривањето на ензимот којшто ја дава типичната светло-жолта боја на мочката може да обезбеди подобро разбирање за низа здравствени проблеми...
Објавено на 11.01.2024 - 16:30
Повеќе

Астрономија и астронаутика
Астроботик потврди дека Перегрин нема да стигне до Месечината
Компанијата која се надева дека ќе биде првото приватно претпријатие што ќе слета на Месечината потврди дека целта на мисијата е недостижна. За потсетување Астроботик со помош на ракетата Вулкан на United Launch Alliance, во понеделникот ја лансираше својата роботизирана вселенска сонда Перегрин.
Објавено на 10.01.2024 - 14:45
Повеќе

Историја и археологија
Огромен бедем стар 4000 години откриен во Саудиска Арабија
Археолозите пронајдоа огромно античко утврдување околу оазата Кајбар во северноарапската пустина. Се работи за едно од двете најголеми фортификациски градби пронајдени во Саудиска Арабија.
Објавено на 10.01.2024 - 14:15
Повеќе

Климатологија
Потврдено – 2023 година е досега најтоплата календарска година
Аномалија на температурата на површинскиот воздух за 2023 година во однос на просекот за референтниот период 1991-2020 година.
Службата за следење на климатските промени Коперник (C3S) на Европскиот центар за временски прогнози со среден опсег потврди: 2023 година е најтоплата година досега.
Објавено на 10.01.2024 - 12:15
Повеќе

Астрономија и астронаутика
Сериозни проблеми за сондата Перегрин
По вчерашното историско лансирање со ракетата Вулкан, сондата Перегрин страда од сериозна аномалија што го става под знак прашалник самото пристигнувањето на нејзината конечна дестинација – Месечината. Следните неколку часа се одлучувачки.
Објавено на 09.01.2024 - 12:30
Повеќе

Информатика
Пристигна YugoGPT – најголем регионален јазичен модел
По еуфоријата, но и стравот што го зафати светот со појавата на ChatGPT, една година подоцна пристигнува првиот регионален голем јазичен модел со 7 милијарди параметри – YugoGPT. Во интервјуто дадено неодамна за порталот на РТС, неговиот творец Алекса Гордиќ откри што идните корисници можат да очекуваат од овој јазичен модел.
Објавено на 05.01.2024 - 17:15
Повеќе

Медицина
PFAS може да поттикне ширење на клетките на канцерот
Перфлуороалкилните супстанции (PFAS) или перфлуороакрилни киселини, семејство на широко користени индустриски хемиски соединенија што се широко распространети во околината и кои се сметаат за фактори на ризик за голем број болести, може да ја забрзаат прогресијата на ракот. Ова го укажува студијата која се обиде во лабораториски услови да изложи групи на клетки од канцер на дебелото црево на значителни концентрации од PFA.
Објавено на 05.01.2024 - 10:45
Повеќе

Сеизмологија
Земјотресот во Јапонија ја „помести“ земјата
Земјотресот што ја погоди Јапонија на првиот ден од оваа година беше силен, со магнитуда од 7,5 степени според Рихтер. Но, највпечатливиот доказ за јачината на овој земјотрес е поместувањето на тлото што тој го предизвика. Имено, на некои места тлото се издигна и до 4 метри, а се помести странично за повеќе од еден метар! Како Јапонија успеа да го ограничи бројот на жртви при ваков разорен земјотрес? Еве што треба да научиме од јапонскиот систем...
Објавено на 04.01.2024 - 15:00
Повеќе

Енергетика
Што по пропаѓањето на четиринаесеттиот тендер за Чебрен?
Секогаш треба да дадеме поддршка кога се прави нешто ново и корисно, но не и по цена на неоправдани трошоци и загуби. Спречувањето на идните штети, за кои толку многу зборувавме во изминатите 3-4 месеци, се единствената причина зошто пропаѓањето на тендерот за ПАХЕ „Чебрен“ можеме да го сметаме за релативен успех.Но, да се вратиме на техничко-економски терен и да ги разгледаме нашите опции за во иднина. Многумина ќе бидат изненадени, но на листата на приоритети Чебрен не се наоѓа многу високо.
Објавено на 03.01.2024 - 22:15
Повеќе

Астрономија и астронаутика
Денес поминавме низ точката на перихел
Денес, среда, 3 јануари, точно во 1 часот и 38 минути по средноевропско (македонско) време, Земјата ја достигна позицијата перихел за 2024 година. Всушност, денес Земјата беше најблиску до Сонцето за оваа година, или на само 147 100 632 km. Точното растојание и време кога Земјата ќе биде во перихел, варираат од година во година. Така на пример, следната година при перихел, Земјата ќе биде 3054 километри подалеку од Сонцето, а моментот ќе се случи еден ден подоцна (4 јануари 2025 година во 14 часот и 28 минути).
Објавено на 03.01.2024 - 16:30
Повеќе

Pages