Здраво ЕМИТЕР!!!
Имам еден проблем и ќе ве молам ако можеме заеднички да го решиме!!
Имам компјутер со TV out, но телевизорот нема скарт туку само стандарден антенски влез. Ве молам ако имате шема или некој линк со шема да ми пратите, за да можам ТВ-излезот од компјутерот да го приклучам на стандардниот антенски влез на ТВ.
Однапред Ви благодарам
Стојче Стојанов
Поврзувањето на компјутерот со телевизорот преку антенскиот влез не е препорачливо поради лошиот квалитет на сликата. Ако немате друго решение, тогаш јас би ви препорачал да набавите некој половен видеорикордер (со механички дефект) и истиот да го искористите за ТВ-модулатор. Секој видеорикордер поседува видеовлез (Video In) преку посебен приклучок или во состав на SCART приклучокот, што значи поврзувањето со компјутерот нема да претставува проблем.
Друго решение е самоградбата на посебен ТВ-модулатор заедно со извор за напојување. Во тој случај можете да го направите проектот "РФ-модулатор" од ЕМИТЕР бр. 2/99. Тој број, ако го немате, можете да го нарачате од редакцијата, а исто така од редакцијата за него можете да нарачате и плочка со печатено коло (ППК).
Дејан Трпески
Почитувани,
Кај Теслиниот трансформатор од Е4/06 пишува дека должината на цевката за примарната намотка на слика 6 изнесува 280mm, а кај списокот на потребен материјал дека изнесува 200mm? Да не се мисли 180mm, бидејќи должината на цевката на слика 7 од око ми изгледа толкава?
Мац преку e-mail.
Должината на цевката за примарот е небитна, важна е само должината на примарната намотката и височината на која таа е намотана, а тоа прецизно е покажано на сликата 6. Непрецизноста, на која укажувате, настанала како резултат од експериментирање за утврдување на бројот на навивки за примарот, почнувајќи од 40 навивки, намотани на цевка долга 280 mm. Но, кога го утврдивме точниот број навивки на 26, оптимални за резонанција на системот, непотребниот дел од цевката неколку пати го кратевме поради естетика, така што крајната вредност беше 200mm, како што е наведено во списокот на потребен материјал. Сепак, цевката од горната страна може да биде и подолга, со што би се подобрила изолацијата помеѓу примарот и секундарот и би се оневозможило искрење меѓу нив.
Петар Лагудин
Здраво ЕМИТЕР,
Пред некое време се одлучив да го изработам уредот за комуникација преку 220V мрежа, но се јави проблем. Имено мене ми треба да изработам неколку (вкупно 5) вакви уреди и да ги поставам на различни локации во домот. Проблемот е следниов: дали и како би можело да се изработи повикување на некој од уредите. Да речеме: јас се наоѓам во една соба и треба да го повикам уредот кој се наоѓа, да речеме, во гаража. Нешто како домофоните на зградите само што повикувањето би требало да може да биде од било кој уред кон било кој друг, а не само од еден кон останатите. Значи ако имам 5 уреди на секој од нив би имал по 5 тастери за повикување.
Бидете поздравени и сè најдобро
Душко Јаневски преку e-mail
Проблемот за кој што говорите може да се реши на следниот начин. Како прво треба да изработите пет комплетни уреди, мислам на пет предаватели и пет приемници. Секој од предавателите треба да има по четири тримери (бидејќи нема да комуницира со својот приемник) на шемата означени како P1 чиј што долен крај е поврзан со пинот 6 од IC2 и кондензаторот C8 преку соодветен посебен прекинувач или преклопник а не тастер како што пишувате во прашањето, бидејќи повикување со тастер бара дополнително логичко коло кое ќе ја усложни градбата на таков комплетен уред и засега не е предмет на поширока заинтересираност.
Нагодувањето би одело по следниот начин. Прво сите тример потенциометри кај предавателите се поставуваат во почетна положба спротивно од движењето на стрелките од часовникот. Потоа се нагодуваат носечките фреквенции од првиот предавател и првиот негов прекинувач со вториот приемник, вториот прекинувач и тримерот се поместуваат понапред за да ја одминат наместената фреквенција од вториот приемник и се нагодуваат со третиот приемник... и така со сите четири прекинувачи од првиот предавател. Приемниците повеќе не се поместуваат. Сега со вториот предавател и поединечно со неговите прекинувачи и тримери ги пронаоѓаме кај приемниците и така до крај, притоа мора да забележувате за да знаете кој прекинувач со кој приемник комуницира. Табела 1 која оди во продолжение со одговоров ќе ви помогне во комбинирањето.
Тоа би било во врска со комуницирањето помеѓу поединечни места. Треба да се напомене дека истовремена врска од повеќе предаватели со едно приемно место би било проблематично.
За повикување на избраното место може да се користи тонски сигнал кој ке се вметне на минусот од кондензаторот C7 кај предавателот но нивото на сигналот ќе мора да биде адаптиран спрема осетливоста на IC2 бидејќи негово препобудување ќе предизвика нестабилна носечка фреквенција.
Драган Јовановски
Здраво,
Бидејќи во вашето списание од секогаш имало луѓе полни со ентузијазам, би сакал да ми помогнете во мојот ентузијастички проект.
Пред неколку недели купив Sony MiniDV камера. Има опција Night Mode и со помош на IR диода, која е лоцирана на предниот дел од камерата, помага да се генерира слика и при светлина од 0Lux. Забележав дека кога е вклучена опцијата night mode кога ќе притиснам на далечинскиот управувач се гледа светлина. Зедов неколку IR диоди кои ги имав, ги приклучив на еден адаптер и пробав, генерирав светлина, но никако таа да биде појака или барем иста како на камерата. Па затоа би ве замолил доколку можете да ми помогнете и да ми кажете, на пример, кој модел на IR диода би можел да генерира најголема светлина, на колку волти да ја приклучам, со каква батерија да напојувам, дали е подобро да ставам повеќе диоди, на пример, 10 и дали да ги поврзам паралелно или сериски. Исто така, дали треба да залемам уште некоја компонента или само така да ги спојам со напојување.
Однапред ви благодарам,
Иван Ивановски, X-net.
Инфрацрвените LED диоди имаат пад на напон Ud од 1,2 до 1,5 V и издржуваат најмногу 20 mA (има и појаки, но тие се специјални). Целата финта е во брановата должина која ја емитира LED диодата - таа треба да биде меѓу 750 и 850 nm, бидејќи пред CCD сензорите од видеокамерите има вградено филтер кој го блокира инфрацрвениот спектар, особено над 850 nm. Треба да се одбере LED диода со мал агол на зрачење, на пример, 30 степени, за да се постигне доволно силна концентрација на снопот. Може да се користат повеќе диоди сериски поврзани, за да се постигне посилна "светлина".
ЗАДОЛЖИТЕЛНО мора да се користи отпорник, сериски поврзан со групата сериски приклучени диоди!
Формула за пресметка на отпорникот во случај на сериско врзани диоди:
R=(Ubat-nUd)/0,02;
каде што Ubat е напонот на батеријата, Ud е падот на напонот на една диода (околу 1,2 волти), n е бројот на сериско врзани диоди, а 0,02 е 0,02 ампери, односно 20 mA. Формулата дава резултат за R во оми. Треба да се одбере следната наредна вредност од стандардните вредности за отпорници. Моќноста на отпорникот треба да биде поголема од R•I², т.е. поголема од R•0,0004.
Се разбира, напонот на батеријата Ubat мора да биде поголем или барем еднаков на вкупниот пад на напон на диодите n•Ud! Пример: 10 диоди од по 1,2 волти се вкупно 12 волти, значи батеријата мора да биде најмалку 12 волти!
Ако саката да приклучите повеќе IR диоди, а немате доволно висок напон, тогаш може да поврзете паралелно неколку гранки на сериски врзани диоди, но секоја гранка да си има свој отпорник за ограничување на струјата. На прикажаната слика е даден пример за поврзување на 16 IR диоди на напон од 12V.
Владимир Филевски
Здраво на сите!
Планирам да купам гитарски засилувач Чајавец GA 104 A 150W, па ме интересира дали оваа серија е за бас или соло гитара (мене ми треба за соло)? Овој засилувач е старо производство, можеби знаете и сами, manufactured in Banja Luka! Јас читав по разни интернет форуми, претежно српски, на огласи гледам, не пишува дали е за бас или не, само цена и моќност, значи ништо... па ако имате да видите од некаде, тоа би било супер!
Дали постои оваа серија со горенаведените ознаки и дали е бас верзија или соло? Ако е за бас-гитара, дали можам да го трансформирам за соло гитара (менување звучник, промена на електрониката внатре... што да се смени?) И ако можете да ми ги кажете сериите за соло гитара, доколку ги има?
Благодарам однапред!
Иван Илиевски-Ходак,
од Скопје
Изборот на гитарски засилувач (или комбо) е многу субјективна работа! Воопшто не ни помислувајте да го купите тој засилувач, ако претходно не сте го слушнале и испробале (со свирење)! Бојата на тонот на засилувачите и особено на звучниците се разликуваат, а дали конкретниот уред ќе Ви се допадне - тоа не може однапред да се знае, бидејќи е прашање на личен избор и вкус.
Моделите на Чајавец не ги познавам, но во принцип секој гитарски засилувач за бас-гитара може да се користи за свирење на соло гитара (обратното не важи!). Од Вашето писмо не е јасно дали конкретниов модел е само засилувач, или комбо (со интегриран звучник). Ако е комбо, тогаш лесно можете да процените дали е наменет за бас-гитара, или не. Прво погледнете дали бас-звучникот е од 15 инчи (38 цм) - ако е, тогаш сигурно е наменет за бас-гитара. Како и да е, и без овие податоци мислам дека овој Чајавец е наменет за бас-гитара, бидејќи моќноста на засилувачот е 150 вати, што би било премногу за кој било звучник за соло гитара (освен ако станува збор за засилувач а не комбо, па во тој случај веќе не е сигурно).
Но, не знам зошто воопшто инсистирате на (ептен) локален засилувач Чајавец, кога за навистина поволна цена (околу 250 евра) можете да купите ново, ВИСТИНСКО комбо (12 инча, 60 W) за соло гитара, од светски познати фирми! Иако старите социјалистички производи биле правени многу солидно (на невидено можам да се обложам дека во Чајавец комбоата биле вградувани вистински Celestion гитарски звучници), сепак, станува збор за многу стар производ, кај кого сигурно се исушени сите електролитски кондензатори.
А ако Ви се допадне звукот и јачината, можете да купите и мал Behringer Vintager AC 108 комбо (8 инчи, со електронска ламба ECC 83 и засилувач од 15 W) за само 105 евра! Behringer има и поевтин модел, без електронска ламба, за само 80 евра!!!
Мојот совет е: заборавете го Чајавец и купете ново гитарско комбо од светски позната фирма! Гитарски комбоа од светски фирми можете да купите во МИМИ (тел. 3232-355) или во АРТИСТ СИСТЕМИ (тел. 3216-640). Или, купете на старо некое такво комбо, по уште пониска цена. Или ако преферирате самоградба, почекајте го проектот за гитарско комбо (12 инчи Celestion, 100 W) во еден од следните броеви на ЕМИТЕР.
Владимир Филевски
Здраво,
Би сакал да ве прашам нешто поврзано со радиотехниката, зашто знам дека добро ја познавате. Се работи за осцилатор за 76kHz. Проблемот е што не може да се најде кристал овде кај нас за таа фреквенција, па затоа дали може да ми помогнете да дизајнирам коло за од 456kHz да добијам 76kHz и тоа коло да го поврзам на местото каде што треба да стои кристалот за 76kHz. Знам само дека треба да користам делител со) 6.
И уште еден проблем е тоа што долго време не можам да најдам пригушници од 1mH, дали може вие да ми помогнете. И, за крај, калемите со фиксна вредност што личат на отпорници, која е вредноста на секоја од боите, дали е слична како кај отпорниците.
Поздрав
Мики Ристовски
Заменувањето на кристалот понекогаш може да е болна работа. Сепак, тоа зависи од начинот на којшто е дизајниран осцилаторот, т.е. неговиот тип, повратна врска итн. За да можам да ви дадам прецизен одговор би морал да ги знам и деталите околу тоа, а можеби би било потребно и малку експериментирање.
Како и да е, делењето со 6 наједноставно можете да го изведете доколку употребите интегрирано коло 4017. Колото може да работи со сигнали поголеми од 2MHz, што е далеку над вашите потребни фреквенции. Искористете некоја од шемите објавени во ЕМИТЕР за да го поврзете кристалот од 456kHz, а потоа добиениот сигнал со таа фреквенција поврзете го на такт-влезот на 4017. Од изводот каде интегрираното коло 4017 дели со 6 (извод 5) извадете го потребниот сигнал. За ова исто може да ви послужи некоја шема од некој склоп објавен во ЕМИТЕР.
Добре Блажевски – Доц
Немаме информација каде може да се набават пригушници од 1mH, ама претпоставувам дека ги има во подобро снабдените продавници за електронски материјали. Означувањето со бои на фабричките калеми со фиксна вредност е по истиот систем како кај отпорниците, со тоа што вредноста се добива во µH. За ова повеќе можете да прочитате во ЕМИТЕР бр. 7-8/98.
Слободан Таневски
Почитувани,
Јас сум ваш редовен читател и голем љубител на филмот. Сум забележал дека на DVD некои филмови се на еден двослоен диск од 9,5GB, други на еднослоен диск од 4,7GB, а има и по два-три филма на еден еднослоен диск од 4,7GB. Знам дека тоа е можно поради различен квалитет на снимката, но ме интересираат техничките детали за тоа колку различни стандарди на DVD-снимки постојат во поглед на форматот и квалитетот на видеото и звукот. Со тоа ќе знам што точно купувам кога во иднина ќе купувам DVD. Се надевам дека наскоро ќе ми одговорите или ќе објавите поширок напис за тоа.
Однапред благодарам,
Митко Тодоровски
На почеток една мала корекција. Двослоен диск (DVD-9) е со капацитет од 8,54 GB (7.950.000 Bytes). Капацитет од 9,4 GB (8.740.000 Bytes) имаат двостраните дискови (DVD-10). Разликата е во тоа што кај двослојниот записот е само од едната страна на дискот, меѓутоа на две нивоа (слоја). Кај двостраниот, записот може да биде и од двете страни на дискот (на овој диск нема лице и опачина, т.е. простор за отпечатување на етиката за производот). Со комбинација на двослоен и двостран диск (DVD-18) може да се дојде до максимален капацитет од 17,08 GB (15.900.000 Bytes).
Што се однесува до стандардот за квалитетот на снимката, такво нешто не постои, туку најчесто според расположливиот простор на дискот и должината на филмот се дефинира со која брзина на проток (bit-rate) ќе се кодира снимката. Обично кога се снима во MPEG-2 форматот (што е стандард за DVD) се оди со брзини од околу 6 Mbit/s. Ако се оди со брзини под 4,5 Mbit/s, кај некои брзодвижечки сцени ќе се појави ефект на пикселизација. Максималната брзина на битски проток е 9,8 Mbit/s.
За сместување на 2 или повеќе класични филмови (со траење од околу 100 мин. и да не се анимирани филмови) на еден стандарден DVD (едностран, еднослоен) не може да стане збор, ако се употребува MPEG-2 компресијата. Ваква ситуација е можна само ако се употребува постарата MPEG-1 компресија (проток од 1,856 Mbit/s) или понапредните компресиони техники, како што се MPEG-4 (AVC) или VC-1 (Windows Media Video). MPEG-1 е веќе многу застарена технологија кај која многу често е видлива пикселизацијата, додека понапредните технологии можат да понудат солиден квалитет на сликата и звукот. Поширок напис на оваа тема ќе објавиме во некој следен број на ЕМИТЕР.
Дарко Мајстороски
Јас сум ваш редовен читател и вљубеник во науката и технологијата. Претпоставувам дека веќе ги знаете одговорите на дел од моиве прашања:
1. Свирам бас-гитара, па ми треба помош околу изградба на звучна кутија за бас-звучникот Eminence Delta 15. Би било добро ако би можеле да ми испратите нацрт за проектот.
2. Го изработив 150 W засилувачот за да го користам како бас-засилувач. Направив исправувачка секција слична на 200 W High End High End засилувачот, па се прашувам како да ја подобрам целата конструкција без поголеми зафати, ако се употреби универзалниот предзасилувач, петпојасниот регулатор на бојата на тонот и звучникот Eminence Delta 15?
3. Може ли да ми ги кажете карактеристиките на бас-звучникот од Ei HSR 180 системот и неговата можна замена?
4. Имам некои транзистори со следниве ознаки: F601, F 748, MJ 900, 2N6365... (следи список на МНОГУ транзистори). Дали би можел да употребам некој од нив како замена за 2N3055, 2N3773, 2N2955, TIP 142, TIP 143 или за некој друг?
Однапред благодарам,
Мирко Никодиноски,
од Скопје
Иако ни е мило што барате помош од ЕМИТЕР, сепак, поради вашата нетрпелива реакција "зошто нема одговор" (упатена само 3-4 дена по приемот на ова писмо, кога веќе овој одговор се подготвуваше), мораме да ве потсетиме на текстот отпечатен во негатив, што стои во секој број на ЕМИТЕР во рубриката "Писма", а чија последна реченица гласи: "Мораме да напоменеме дека, и покрај нашата желба, сепак не сме во можност да одговориме на сите писма, туку само на дел од оние писма кои се однесуваат ... за некој напис објавен во ЕМИТЕР...". Иако ниту едно од вашите прашања не е директно поврзано со некој напис објавен во ЕМИТЕР, сепак, речиси веднаш, ви одговараме на повеќето прашања:
1. За бас-звучникот Eminence Delta 15 препорачувам бас-рефлекс звучна кутија со внатрешен волумен од 100 литри (100 dm³), на пример, кутија со внатрешни димензии 65x43x36 cm. Материјалот за изработка на кутијата може да биде медиапан дебел 16 или 18 mm, но ако сакате кутијата да биде полесна (што е од голема важност при носење од еден концерт на друг), употребете водоотпорна шперплоча дебела околу 18 mm (шперплочата е нешто поскапа од медиапанот). Спојувањето треба да биде со доволна количина на лепак за дрво ("Дрвофикс" или слично) и со релативно тенки шрафови за дрво со навој до главата (не оние старите, конусни, со горниот дел од телото без навој!). Ако употребите материјал дебел 18 mm, тогаш надворешните димензии на кутијата ќе бидат: 656x466x396 mm. Внатрешните страници во кутијата треба да се вкрутат со летвички кои треба да се залепат и зашрафат на нив. Бас-рефлекс цевката може да се изработи од стандардна пластична цевка за канализација со надворешен Ø 110 mm (т.е. внатрешен дијаметар 106 mm), долга 55 mm, која треба да се постави во предната плоча од звучната кутија, под звучникот – но не точно под него, туку малку лево или десно, а притоа да не биде премногу блиску до бочните страници или до дното. Мислам дека не е потребен детален нацрт, бидејќи нема ништо критично, само што треба да се држите точно до димензиите на бас-рефлекс цевката и до внатрешниот волумен, а пропорциите на кутијата можат да бидат и поинакви. Пожелно е предната плоча да е вовлечена некои 25 mm внатре во кутијата, за да се заштити бас-звучникот (притоа внатрешниот волумен мора да остане 100 литри, па затоа зголемете ја длабочината на надворешните димензии на кутијата за тие 25mm!). Исто така, препорачувам да се постави заштитна метална мрежа пред бас-звучникот. Среќна свирка!
2. Квалитетот на звукот на гитарски засилувач (или комбо) е многу субјективна работа – нешто што за некого е супер, за друг е катастрофа. Така, ќе морате прво да ги изработите и споите сите компоненти, па дури откако ќе отсвирите нешто, ќе дознаете дали ќе има потреба да се подобрува нешто, или не.
3. Не ми се познати Thiele-Small карактеристиките на тој бас-звучник, но ако имате исправен оригинален непрегоруван и непремотуван примерок (претпоставувам дека се пар звучни кутии, каде втората е исправна), донесете го во редакцијата на ЕМИТЕР за да го измерам со професионалниот уред за аудиомерења CLIO. Дури тогаш би можел (евентуално) да предложам некоја замена, но во тој случај најверојатно би требало да се изврши промена и во свртницата. Морам да ве предупредам дека ваков сличен, високоефикасен 4-омски hi-fi бас-звучник тешко дека ќе се најде, дури и на светскиот пазар. Автомобилските (4-омски) бас-звучници обично имаат пониска ефикасност.
4. Како што веќе повеќе пати имаме напишано досега (последен пат во минатиот број, во рубриката Писма, на страна 79), ниту едно списание во светот не практикува на своите читатели да им наоѓа еквивалентни транзистори, па така и ние во ЕМИТЕР немаме време да пребаруваме по каталозите. Од друга страна, вие самите тоа можете многу поедноставно и побрзо да го направите со посета на која било продавница за електронски делови, каде што сигурно располагаат со по неколку каталози и книги со табели на еквивалентни транзистори или нивни замени.
Владимир Филевски
Почитувани,
Ако може некој од вашите добри познавачи или програмери да ме информира, дали PC со инсталиран стандарден XP има сопствена програма, некој вид архива, во која се набележани сите активности (дејствија) направени на тој компјутер во определен ден? Конкретно, дали (и како) може да се утврди дали неавторизирано лице "чепкало" по компјутерот?
Поздрав,
Драган Стојановски
Доколку Event Log сервисот е активен на вашиот компјутер, со десен клик на иконата My Computer одберете ја опцијата Manage. Со кликнување на плусот експандирајте го делот каде што пишува Event Viewer. Во Application, Security и System ќе ги најдете сите информации кои се однесуваат на настани што се случиле или извршиле на вашиот компјутер со време, датум, тип, корисник и многу други детални информации. Исто така, со малку иницијатива, на интернет можете да најдете многу програмчиња кои ја логираат секоја активност што се случува на вашиот компјутер. Доколку се сомневате дека некој ви чепка по вашиот компјутер, заштитете го со добра лозинка, и од кориснички и од администраторски аспект. Поздрав :-)
Драган Јованоски
Се сомневам дека во XP има такво парче софтвер вграден во САМИОТ оперативен систем. Јас одамна не користам XP па затоа не можам 100% да тврдам. Доколку ве интересира дали некој фајл бил "чепкан" можете на самиот file да направите десен клик и Properties и во делот означен accessed ќе видите кога последен пат е пристапувано до вашите податоци.
Доколу навистина сакате понатаму да се заштитите и да бидете сигурен дека никој нема да ги "чепка" програмите и податоците, време е да си инсталирате некое сериозно програмче кое ќе ви биде "бинарен ангел-чувар" :-)
Еве неколку сугестии од мене:
1) Доколку имате некој одреден фолдер (папка) во кој имате лични податоци и кој не сакате да биде виден и прелистуван од другите корисници на компјутерот, тогаш можете да инсталирате програма од типот на FolderLock. Резултатот ќе биде следниов: Фолдерот со податоците ќе биде невидлив сè додека не се стартува програмчето Folder Lock и не се внесе коректната лозинка. По стартувањето ќе видите две копчиња "Lock" и "Unlock" и веќе е повеќе од јасно кое копче што прави. Корисничкиот интерфејс е направен така што дете од 5 години може да се снајде :-)
2) На некој од веб-пребарувачите обидете се да пребарувате софтвер со клучни зборови "record PC events". Уште подобро би дошло ако пребарувате заедно со зборчето "Free". Вака можеби ќе имате среќа и ќе "закачите" некоја бесплатна верзија од некој програм, во спротивно од програмчето што ќе го симнете ќе бидете осуден на 30-дневно заморување од типот "This is unregistered version ...бла бла бла.." :-)
Во секој случај каква било програма добро ќе ви дојде, важно е да го фатите натрапникот којшто го пика "носот" во вашите податоци.
Можете да се обидете со програмата "EZ Macros".
Со неа можете да правите разни автоматски случувања на вашето PC.
3) Одете на www.winguardpro. com и преземете го програмчето.
Премиум верзијата дава поголема заштита, меѓутоа и со основната "Free" верзија ќе завршите работа.
4) Доколку не сакате да симнувате нови програмчиња искористете го стариот добар WinZip. Фолдерот кој сакате да го заштитите компресирајте го во zip архива и ставете му password. Оригиналот избришете го. Вака вашите податоци се донекаде заштитени (на интернет постојат WinZip разбивачи на лозинки).
Ова ви го препорачувам доколку податоците во фолдерот сакате да ви стојат "замрзнати" и да не ги модифицирате многу често. Доколку сакате да прегледате некој од податоците, тогаш не е проблем, внесувате password и ќе ви се отвори на екран, но ако модифицирате нешто во фајлот (датотеката), тогаш ќе имате мало проблемче :-(
Се надевам дека бев од помош,
Петар Димоски
Здраво ЕМИТЕР!
После подолга пауза, повторно јас со неколку прашања!
1. Во проектот hi-fi звучник TRANS 6.5 во ЕМИТЕР 7-8/03 е употребен бас/среднотонец TSS WF166D100 (од кај Електро-Ваце) со мембрана од кевлар. Мене желбата ми е да ставам повеќе вакви звучници (2 или 3), а кутијата да биде висока и тенка - не мора да е трансмисиона линија, може да е бас-рефлекс или компресиона, не ми е толку важно. Важно е да се изведе со подобар квалитет на звукот, но многу ми е битно да бидат 2 или 3 бас/среднотонци и еден или колку и да е потребно високотонци. Би ве замолил да ми ги пратите измените кои би требало да ги направам за да го изведам ова.
2. Сакам да направам subwoofer со помош на звучникот Pioneer TS-W306C со една намотка, но како што се информирав тој звучник е замислен да работи во кола, а не за дома?! Каква е разликата од звучник за во кола и звучник за домашна употреба? Дали овој звучник можам некако да го направам за да го користам дома и дали би ми помогнале околу овој проект на звучна кутија за subwoofer? Или би ми предложиле да ја изработам кутијата според нацртот што ќе го добијам со проспектот кога ќе го купам звучникот?
3. Сакам да ги сместам во звучна кутија TSS звучниците (од кај Електро-Ваце) со црвена мембрана 12" – не знам точно кој модел се?! Би сакал да ми помогнете и околу овој проблем или пак да објавите можеби проект на ваков тип на звучник комбиниран со хорна!
Благодарам однапред,
Влатко Попоски, преку e-mail
Повеќе пати имам напишано и нагласено дека бројот (квантитетот) на звучниците (т.е. звучнички единици) треба да биде сведен на апсолутниот минимум, за да може да се добие максималниот квалитет, особено кога станува збор за проект за звучник (т.е. звучнички систем) кој треба да биде евтин. Со други зборови: наместо три евтини бас/среднотонски звучници, далеку подобро решение е еден поскап, а со тоа и поквалитетен бас/среднотонец. Но, со оглед на многу слабиот избор на звучници (т.е. звучнички единици) кај нас во праксата овој добронамерен совет повеќе прилега во сферите на теоријата. Сепак, суштината на овој совет важи и понатаму - не е можно да се исполни вашата желба за "подобар квалитет", ако сакате да го употребите истиот тој евтин бас/среднотонец, па макар и три пати. Квалитетот ќе остане ист. Исто така, не е можно да се добие "тенка и висока кутија", кога наместо еден, сакате да ставите три такви звучници. Со тоа ќе добиете дебела и висока кутија, бидејќи волуменот на кутијата мора да биде три пати поголем. Да се вратиме во реалноста: три бас/среднотонци не можат да се поврзат меѓусебно на некој прифатлив начин (во однос на вкупната импеданса). Подобро решение е: два паралелно врзани бас/среднотонци, а исто така и два паралелно врзани TSS високотонци (заради нивната ниска ефикасност). Во тој случај звучничкиот систем ќе има еквивалентна импеданса од 4 ома. Единствен тип на звучна кутија која доаѓа предвид за вакви евтини бас-звучници со висок Qts параметар е трансмисиона линија.
До тука сè е едноставно и јасно, но вистинските проблеми дури сега започнуваат - старата свртница нема да функционира со новата конфигурација, дисперзијата на високите тонови ќе се намали заради употребата на два високотонца (или треба да се одбере некој друг високотонец, со повисока ефикасност), а потребна е и нова, двојно поголема кутија. Всушност, треба "од нула" да се прави цел нов проект, а тоа воопшто не е лесна работа. Ако сакате во ЕМИТЕР да се појави овој проект, јавете се во нашата редакција за понатамошен договор.
2. Тој што ви кажал дека бас-звучникот Pioneer TS-W306C е проектиран само за автомобил и не може да работи дома, не знае ама баш ништо од оваа област! Исто така, сигурно е дека не чита ЕМИТЕР. Како што веќе имам напишано во некои постари броеви на ЕМИТЕР, звучниците наменети за вградување во автомобил се идентични на оние за домашна употреба, освен што издржувааат големи промени на влага и температура - што е нормална појава во внатрешноста на автомобилот. Всушност, постојат два вида на бас-звучници проектирани за употреба во автомобил: со висок Qts параметар и со (релативно) низок Qts параметар. Автомобилските бас-звучници со висок Qts параметар се наменети само за вградување на плоча (онаа зад задните седишта), но исто така можат да се употребат дома, вградени повторно во отворена плоча, со што се добива дипол-звучник (погледнете го само енормно скапиот домашен hi-fi звучник Jamo Reference R 909, на нивната интернет-страница www.jamo.com)! Оние автомобилски бас-звучници кои имаат (релативно) низок Qts параметар се наменети за вградување во најнормална звучна кутија - иста онаква како за дома! Фабриката Pioneer своите бас-звучници редовно ги произведуваше во овие две варијанти, така што моделите со суфикс (наставка) C имаат релативно низок Qts параметар и се наменети за вградување во звучна кутија. За бас-звучникот Pioneer TS-W306C препорачувам бас-рефлекс звучна кутија со 55 литри внатрешен волумен и бас-рефлекс цевка долга 270 mm и со 106 mm внатрешен дијаметар (стандардна пластична цевка за канализација со надворешен Ø110 mm). Во принцип, за домашна употреба не ги препорачувам проектите на звучните кутии кои фабриките за автомобилски бас-звучници ги нудат за употреба во автомобил, бидејќи таквите звучни кутии намерно се проектирани да бидат што помали (што е сосема разбирливо, со оглед на малиот слободен волумен во автомобилот), но на штета на длабочината на басовите.
3. А што ако тие звучници со црвена мембрана имаат најлош звук на светот? Избор на бас-звучник само врз основа на бојата на мембраната е најкусиот пат до катастрофа. Понатаму, не знам зошто ви е потребна хорна (високотонска, претпоставувам) со тој бас-звучник? Ако случајно сте го планирале како евтин звучник за гласни журки или можеби за озвучување, заборавете на тоа - ваквите евтини бас-звучници ги немаат ниту елементарните потребни квалитети за такво нешто. Пратете ни подетални информации што сакате да постигнете со тој звучник и за која намена би го користеле. Претходно дознајте го моделот на тој звучник!
Владимир Филевски
Pages
Пишувајте ни, прашувајте, коментирајте, предлагајте...
Ако имате некоја критика, пофалба или предлог за списанието, ако имате прашање или коментар во врска со некој напис објавен во ЕМИТЕР, ако имате прашање од која било област од науката и техниката или, ако имате проблеми со изработка и поправката на вашите уреди и системи – слободно обратете ни се.
Потрудете се вашите писма да бидат кратки и прецизни, но внимавајте да ги содржат сите неопходни информации во врска со темата. Ќе се потрудиме нашиот одговор да го добиете што побрзо (преку e-mail), а најинтересните писма, заедно со нашиот одговор ќе бидат објавени во списанието и на нашиот Веб портал (https://emiter.com.mk/pisma). Во секој број едно писмо ќе биде прогласено за “Писмо на бројот“ и неговиот автор ќе биде награден со полугодишна претплата на ЕМИТЕР.
Напоменуваме дека сите писма што ќе пристигнат на адреса на редакцијата сметаме дека се испратени со цел да бидат објавени. Редакцијата го задржува правото да ги обработи писмата што ќе бидат објавени, во насока на лектура, појаснување и кратење. На крајот, мора да напоменеме дека, и покрај нашата желба, сепак, не сме во можност да одговориме на сите писма и прашања.