Голем поздрав до ЕМИТЕР,
Имам неколку плочки за универзален аудиопредзасилувач, па планирам да направам миксета со влез за 2 гитари и din микрофон со линиски излез (line out). Кои треба да бидат вредностите на елементите за да се добие потребното засилување и како да се врзат трите за да се добие еден линиски излез, и дали потенциометарот за засилувањето може да се користи како волуме.
Планирам да го правам и ESR метарот за кондензатори, па дали може да се стави трафото внатре во кутијата зашто во проектот е надвор и кои измени треба да се направат?
Русин Џундев, преку e-mail
И покрај тоа што вашето писмо изобилува со многу непрецизности, ќе се обидам да одговорам на поставените прашања.
Од она што го имате напишано можам да заклучам дека имате намера со "неколку плочки за универзален аудиопредзасилувач" да направите миксета на која планирате да приклучите електрични гитари и динамички микрофон. Иако не е никаде наведено, претпоставувам дека под "универзален аудиопредзасилувач" се подразбира каналниот предзасилувач VT-101 од проектот "Повеќеканална разгласна миксета" кој беше објавен во ЕМИТЕР 7-8/98. Ако ја погледнете шемата ќе видите дека модулот VT-101 има два влеза кои се означени со "MIC" и "INST" од кои во исто време активен е само еден (или "MIC" или "INST", зависно од потребата). Влезот "MIC" е предвиден првенствено за поврзување на микрофон. На овој влез може да се приклучи и друг извор на сигнал со ниско излезно ниво (до 15mV), но со мала излезна отпорност (до 1k). Вториот влез "INST" е наменет за приклучување на електричен иструмент кој има линиски излез (ред на големина од неколку 100 mV) и излезна отпорност до 10 k. Од ова е јасно дека ниту еден од влезовите на овој предзасилувач не е погоден за приклучување на електрична гитара. Ова не е нималку случајно, затоа што електричните гитари не се поврзуваат директно на разгласната миксета. Еден можен начин за поврзување на овие инструменти со миксетата е преку линискиот излез кој го има секој подобар гитарски засилувач. Втор можен начин е да се користи микрофон приклучен на некој од микрофонските влезови од миксетата кој ќе го "лови" звукот од звучникот на гитарскиот засилувач. И во двата случаи потребен е вистински ГИТАРСКИ ЗАСИЛУВАЧ. Секој гитарски засилувач има еден или два влеза кои се прилагодени токму на електричните гитари. Овие влезови имаат висока влезна отпорност (најчесто 1 M) и големо засилување (обично 100 пати). Освен тоа, секој гитарски засилувач има вградено посебни електронски кола кои ја даваат карактеристичната боја на звукот на овој инструмент, а многу често имаат и дополнителни ефекти како ехо, дисторзија "wah-wah" и сл. Ако се обидете да приклучите електрична гитара на некој предзасилувач кој има влез за микрофон, или уште полошо линиски влез, ќе видите дека звукот нема да биде нималку сличен на оној кој сте навикнале да го слушате.
Што се однесува до поврзувањето на динамички микрофон сигурно погодувате дека него можете да го приклучите на влезот "MIC" без да правите какви било измени во шемата. Впрочем, овој влез е предвиден токму за таков микрофон. Со потенциометарот P1 се менува засилувањето на влезниот сигнал со цел да се постигне оптимално прилагодување на предзасилувачот со изворот на сигнал. Овој потециометар најчесто се означува со GAIN и неговата улога е сосема поинаква од потенциометарот со кој се регулира нивото на сигнал кој скоро секогаш се означува со VOLUME. Во случајот на VT-101 улогата на VOLUME ја има P4. Со него се регулира нивото на сигналот од каналот (инструментот или микрофонот) кој понатаму се носи на суматорот (миксерот или мешачот) каде се меша со сигналите од останатите канали и така оформениот заеднички сигнал преку потенциометарот MASTER VOLUME се носи на влезот од излезниот засилувач или засилувачот на моќност.
Трансформаторот во дигиталниот ESR метар е поставен надвор од кутијата заради намалување на пречките кои ги предизвикува, но ако сакате покомпактен уред и ако трансформаторот го оклопите, тогаш може и него да го поставите во кутијата.
Дејан Трпески
Најнапред голем поздрав до "виновниците" заслужни за издавањето на ова списание и Ви посакувам многу успех во иднина.
Имам неколку прашања во врска со звучникот Транс 8. Што значи поимот дампирање - обложување на звучната кутија, или пак целосно исполнување на кутијата? Доколку е обложување, дали треба да се обложи и внатрешната коса преграда? Со што треба да се прицврсти облогата - со некој вид лепило (кое?) или на некој друг начин? Одговор на овие прашања не најдов во постарите броеви. Дали елементите од свртницата се поставуваат на ППК и каде во кутијата? И на крај, од Вас би побарал помош во изборот на засилувач кој се вклопува со овие звучници - дали засилувачот со 2x50 W (ЕМИТЕР 7-8/04), или 150 W засилувачот од ЕМИТЕР 10/03 ?
Ви благодарам однапред,
Александар Илиоски
Одговор на сиве овие ваши прашања можевте да најдете во старите броеви на ЕМИТЕР. Поимот дампирање значи употреба на материјал за пригушување на звукот, со кој или се обложуваат сите внатрешни страници на звучната кутија (освен предната!), или се полни целиот волумен на кутијата. Значи, поимот дампирање може да значи и обложување, и целосно исполнување - ова го пишува во ЕМИТЕР 5/95, а и во некои подоцнежни броеви. Што се однесува до начинот на дампирање на Транс 8, одговорот можете да го најдете во рубриката "Писма" во ЕМИТЕР 10/04, каде еден читател ги постави истиве прашања. Нема потреба да употребувате лепак, туку целосно исполнете го волуменот на кутијата со полиестерски материјал, кој треба да го исечете на ленти и нив вертикално да ги поставите во внатрешноста - како што и пишува во текстот за проектот Транс 8.s
Свртницата задолжително направете ја според коригираната шема објавена во рубриката "Писма и исправки" во ЕМИТЕР 5/04. Елементите од свртницата не морате да ги лемите на печатена плочка, туку можете да ги залепите со силиконски пиштол-лепак на плочка од шперплоча или некоја тврда пластика и потоа директно да ги залемите елементите меѓусебно. Плочката со свртницата можете да ја поставите каде што сакате, па дури и надвор од кутијата, со едноставно зашрафување или лепење со силиконски пиштол-лепак.
Со засилувачот од 150 W можете да постигнете за речиси 5 dB појак звук во однос на засилувачот од 50 W. Бидејќи Транс 8 е слабо ефикасен звучник (т.е. не е гласен), подобро решение е засилувачот од 150 W. Но, ако не слушате музика многу гласно, тогаш добро решение е и засилувачот од 50 W или некој засилувач помеѓу 50 и 100 W направен со ИК од STK серијата според проектот од ЕМИТЕР 6/05.
На крај, ви пожелуваме успех во изработката на проектите од ЕМИТЕР. Се надеваме дека ќе уживате во резултатите на вашиот труд.
Владимир Филевски
Почитувани,
До сега Ви немам пишано. Инаку сум редовна читателка на Вашето списание иако сум девојка. Би ве замолила да ми одговорите на следново прашање.
Се обидував да видам што ќе се случи ако на хард дискот му направам LOW-LEVEL формат. Го сторив тоа, но заборавив дека имам важни податоци на него. Би ве замолила да ми кажете дали е можно да ги вратам фајловите со направениот LOW-LEVEL формат и дали постои таква програма или начин за да ги вратам?
Програмата за LOW-LEVEL ја најдов на Интернет каде стоеше дека е наменета исклучиво за модел на WESTERN DIGITAL каков што е и мојот хард диск. За програмата пишуваше дека неа ја користела и самата фабрика за ресетирање на дискот.
Постапката траеше околу седум часа и не смееше да се прекине, затоа што пишуваше дека може да дојде до целосно оштетување на дискот ако се прекине во незавршена фаза. Јас побарав на Интернет дали постои програма за враќање, но наидов само на негативни резултати. Исто така имам и посебна книга за хард диск во која пишува дека не може, но книгата е од 1998 година, па не знам да ли нешто се има изменето во таа област. Ве молам кажете ми дали вреди да го носам во некој сервис, затоа што оттогаш на хард дискот имам ставено нов систем и програми за back up и го имам преподелено на нови партиции со различна големина, а пак потоа, откако видов дека не може, го форматирав со обичен DOS format и се обидов преку DOS да ги вратам изгубените податоци, но попусто, затоа што и FAT табелите со LOW-LEVEL формат се испразнети.
Однапред благодарам,
Катерина Велјаноска
На вашето писмо одговори дадоа неколкумина наши соработници и деловни пријатели, а овде ви пренесуваме дел од нив:
Low level на хард диск од понова генерација речиси е невозможно да се направи, особено не во "домашни услови"!
Без разлика на low-level форматот – сепак од описот на другите активности преземени после таа постапка, јасно е дека НЕМА ШАНСИ да се врати ништо употребливо од тој хард диск!
Гунтер Кубе,
Сет компјутери
Low Level формат се користи кај оштетени и стари HDD дискови кои сè уште можат да живеат, за машини кои обично се со посебен хардвер и каде нема можност да се сменат HDD, а истите не се закочени или механички оштетени па можат така да работат со маркирање на bedblock или clusters.
Патем, по обичен формат на HDD можно е да се вратат податоците само кај FAT и FAT32 партициите (па и тогаш половина од нив да не работат) додека кај NTFS не е возможно такво нешто.
Low Level форматирањето користи процедура на форматирање на кластерите во HDD и така не е возможно враќање на податоците откако тој ќе се форматира. Кога се прави low level формат треба да се разгледаат сите фактори, а богами ги има многу, не само горе наведеното. Што се однесува до мене, односно од мое искуство, доколку low levelot е правен преку биосот на компјутерот, ретко кој HDD преживува :-).
Дејан Ѓошевски,
Кабтел
Бидејќи се работи за Low-level формат, јас не би се надевал многу, но сепак најдов некои програми кои ветуваат "almost 100% data recovery":
http://www.download.com/GetDataBack-Data-Recovery-for-NTFS/3000-2094_4-1...
http://download.getdata.com/RecoverMyFiles-Setup.exe
Милорад Пешевски
Со оглед на тоа дека имате инсталирано нови програми како и наново инсталирано оперативен систем за компјутерот, голема е веројатноста дека токму на местата (наречени блокови) каде што се наоѓале битните податоци коишто сакате да ги повратите се наснимиле, односно поставиле, информации од новите инсталации што сте ги правеле. Според тоа ефикасно повратување на податоците е речиси невозможно.
Добре Блажевски
Најнапред, голема грешка е обидот да се експериментира со било каква функција којашто го содржи зборот "format" :) А сега малку теорија:
Процесот на "Low-Level" форматирање се состои во тоа што ги поставува (утврдува) патеките и секторите (оперативниот систем ги нарекува ang."clusters" = локални групи) на диск-плочата. Односно со ова се маркираат почетните и крајните точки на секој сектор од диск-плочата. Овој процес служи за да го подготви драјвот да може да прифаќа блокови од БАЈТИ.
За разлика од овој тип на форматирање постои понапредно "High Level" форматирање кое служи за да ги запише "file-storage" структурите, како на пример, "File-allocation-table" (FAT), во секторите. Овојпроцес служи за да го подготви драјвот да може да прифаќа ДАТОТЕКИ (files). Што значи, доколку сте го форматирале дискот со "Low-Level Format" 99,9% сум сигурен дека НЕ може да си ги повратите податоците, освен ако претходно имате направено backup на податоците на некоја надворешна меморија (CD, USB-Flach memory...)
"Low level" форматирањето е како уништување на темелите на некој куќа (Hard-disk) со цел на истото место да се изгради нова куќа (запишува нови податоци). Е сега, дали доколку урнам некоја куќа до темел, ќе можам со некоја брза постапка (restore) да ја вратам куќата во првобитната состојба или ќе треба одново да ја градам :-).
Најчесто "low level" форматирањето го прави самата фабрика со цел да го иницијализира дискот и да го пушти во продажба. На обичниот корисник му преостанува само да си го подели дискот на партиции (FDisk) и да го форматира (high-level) дискот за да стане употреблив за некој оперативен систем.
Пред некоја година прочитав дека некои американски научници откриле начин како да се прочитаат податоците од хард-дисковите иако се форматирани. Сè се сведуваше на тоа дека еднаш запишаните податоци магнетната глава, не може 100% да ги избрише (демагнетизира) со Формат командата. Па затоа, ако сте подготвени доволно да "платите" за вашите податоци, распрашајте се на Интернет :-).
Бидејќи сте наша редовна читателка Ви препорачувам да продолжиш да го читате ЕМИТЕР, затоа што во некој од наредните броеви ќе објавиме напис за хард дисковите и нивната работа.
Петар Димоски
Се консултирав со неколку програмери и хардвераши за да си го потврдам и моето мислење – проблемот е невозможно да се реши. Значи, доколку претходно немате направено backup, податоците се неповратно изгубени.
Драган Јованоски