Емитер 2/2013.
Нарачајте го овој број или најавете се за да ја прочитате целата статија.
Раката во гипс го менува мозокот; "Ајнштајнов КРСТ"; Флексибилни мобилни телефони; Технологија за екстремни услови; Иновативна туш-кабина; Лепило што се активира со светлина; Audacity - бесплатна програма за уредување и снимање на звук; Откриено како изгледа мислата во мозокот на риба-зебра; Оптичкиот феномен "сончево хало"; Џебен PC; Steadicam Phantom V; DRACO – лек против вируси; Метеор експлодираше над Русија; Исхраната на мачките; Камилица; Враните памтат како слонови; Камилите не заболуваат од дијабетес и од висок крвен притисок
Технологијата за правење свитливи екрани брзо напредува, но сè уште се присутни проблемите со батеријата, процесорот и со камерата, за кои се бараат нови, подобри и посоодветни решенија. Конвенционалните литиум-јонски батерии, кои ги напојуваат денешните мобилни уреди се мошне цврсти, за да траат подолго.
Новите истражувања во развојот на батеријата се во правец на дизајнирање батерии во вид на потенки и рамни плочки, иако и тие не се најдобро решение за свитливите мобилни телефони. Едно од можните решенија е батеријата да биде независна од остатокот на свитливот дел од телефонот. Има некои решенија, но тие се, велат, скапи за просечниот потрошувач на флексибилен телефон.
Компании како Самсунг, Нокиа, Епл и други, долго работат на флексибилен екран за паметни телефони, но сега првпат има доволно резултати. Свитливиот телефон би можел да ја следи линијата на телото и со тоа да биде удобно сместен во џеб или на рачниот зглоб. Сепак, познавачите на ваквите уреди и технологии тврдат дека корисниците не треба да се радуваат прерано бидејќи сè уште не постојат конкретни уреди. Покрај потребата од решавање на проблемите околу батеријата, процесорот и камерата, еден од најголемите предизвици за флексибилните телефони е тоа што треба да се најде нов материјал, кој ќе може да се витка, но истовремено да нуди максимална заштита за екранот.
Кога хемичарите и индустриските дизајнери го разгледуваат проблемот со оштетување на екранот, не ги гледаат само пукнатините. Факт е дека свитливото стакло може да поднесе повеќе паѓање, но прашањето е дали има решение за гребнатините предизвикани од постојаното користење. Голема е веројатноста првите активни свитливи екрани да бидат прекриени со некој вид специјална пластика, а не со стакло. Но како и секогаш, отпорноста и долготрајноста се главни проблеми. Фактот што поголемиот број производители на мобилни уреди преминале од пластични на стаклени екрани е исто така сериозен показател за насоката во која треба да се движат идните истражувања. Сликите изгледаат појасни и поостри со стаклена прекривка и подобро реагираат на допир. Стаклото исто така подобро реагира на кислород и на вода, две работи со кои редовно се сретнува секој корисник на мобилни телефони додека го користи својот уред.
Како и да е, не е далеку денот кога на пазарот за широка потрошувачка ќе се појават вакви мобилни телефони во форма на бразлетна и ќе бидат корисни колку и убави, и ќе личат на еден вид накит. Се разбира дека вакви слични, флексибилни уреди ќе се изработуваат и за други намени.
К. С. Андонова
Метеор експлодираше над Русија
Илјадници луѓе што живеат близу до планината Урал, Русија, на 15 февруари, рано наутро беа сведоци на, за денешно време, многу спектакуларна глетка на небото! Имено, тие виделе огнена топка што паѓа кон земјата оставајќи на небесниот свод светла линија, а неколку минути потоа слушнале јак татнеж од експлозија, која продуцирала силен инфразвучен ударен бран. Тој стасувајќи до тлото на Земјата, направил сериозни оштетувања на градежните објекти, во најголема мера кршење на стаклото од прозорците во пречник од стотина километри. Причината за тоа што се случи беше експлозија на метеор со големина од неколку метри, кој паѓајќи кон Земјата, влегол со огромна брзина во Земјината атмосфера, каде што се прегреал триејќи се од воздухот, и екплодирал парчосувајќи се на повеќе фрагменти.
Со набљудување од повеќе различни локации, научниците ја одредиле неговата траекторија доволно прецизно, и точно утврдиле од која насока дошол тој и каде може да падне секое негово парче. Без никаков сомнеж, резултатите покажале дека овој метеор нема никаква врска со десетина пати поголемиот астероид 2012DA14, којшто поминал близу Земјата истиот ден, доаѓајќи од сосема друга насока!
Фрагментите од метеорот паднале во околината на индустрискиот град Челнабинск и предизвикале повреди на околу 1200 негови жители (главно од искршените прозорци), а остатокот од метеорот паднал во замрзнатото езеро Чебаркул оставајќи дупка во ледот со пресек околу 8 m. Научниците, но и аматери ентузијасти, веднаш се ангажирале во потрага по фрагментите, и досега пронашле повеќе од педесетина мали парченца во мразот на наведеното езеро. “Фрагментите коишто ние ги најдовме потекнуваат од надворешниот пласт на метеоритот, поточно од неговата кора, што значи дека остатокот, т.е. главната маса, лежи на дното на езерото”, изјавил Виктор Грокховски, член на Руската Академија на науките. “Првичните хемиски анализи на најдените фрагменти покажаа дека структурата на метеорот е главно каменита, помешана со 10% железо и други примеси”, додава Грокховски. Според таа структура планетолозите проценуваат дека метеорот потекнува од астероидниот појас помеѓу Марс и Јупитер. Меѓутоа парчињата од метеорот имаат уште многу што да “кажат” за стуктурата на најраниот период на Сончевиот систем, со оглед на тоа што метеорите потекнуваат токму од тој најран период и до денес нивната структура останала речиси непроменета.
Овој метеор беше најголемиот досега забележан објект што паднал на Земјата во последното изминато столетие! Податоците собрани од страна на мрежата за следење експлозии од нуклеарно оружје покажале дека ударниот бран ослободил многу поголема енергија од енергијата ослободена при неодамнешното тестирање нуклеарно оружје, од страна на Северна Кореја. По познатата Тунгуска експозија во Сибир, во 1908 год., експлозијата на овој метеор е досега најсилна експлозија на некој заталкан космички објект.
Петар Лагудин
Ова е само дел од статијата која во целост е објавена во Емитер 2/2013. Нарачајте го овој број за да ја прочитате целата статија, а ако веќе го имате купено електронското издание најавете се за да го прочитате.