Истражувачите открија точно како скарбејот ги отвора своите крилја и овој механизам го употребија при изработката на минијатурен летечки робот. Микроботот е дело на меѓународен тим на инженери од Швајцарија и Јужна Кореја, кои своите наоди ги објавија во Nature.
Како и многу летечки суштества, така и јапонското еленче (Allomyrina dichotoma) – тип на скарбеј, може уредно да си ги собере крилјата до тело кога не лета. Птиците и лилјаците користат мускули за да го направат ова подвиткување, но инсектите имаат мноштво различни механизми за вовлекување и активирање на нивните крилја.
Според истражувачите, скарбејот има „еден од најсложените механизми“. Ова вклучува вкрутени преткрилца, наречени елитра, кои како да “никнуваат” од телото, проследени со пружање на деликатните задни крилца. За да испитаат како овој специфичен вид на еленче ги активира и ги вовлекува неговите крилја, истражувачите користеле снимки од камера способна да снима со голема брзина.
Тие открија дека активирањето се одвива во 2 фази. Прво, елитрата се подига, со што се ослободува механизам налик на пружина кој им овозможува на задните крила да излезат надвор. Потоа, бубачките мавтаат со елитрата, што овозможува врвовите на задните крила да се “отпакуваат”, налик на оригами.
При вовлекување на крилјата, бубачките ја користат елитрата за да ги истуркаат задните крила назад во соодветна положба. Овој метод, спротивно на претходните предлози, не бара никакво движење на мускули за поместување на задните крила – тие се пасивни.
Истражувачите го проверија функционирањето на овој механизам со градба на микроробот кој пасивно ги распоредува своите крилја, како што тоа го прави јапонското еленче. Во улога на елитрата што ја имаат бубачките била употребена еластична тетива.
„Во текот на изминатата деценија, развиени се бројни роботи со крила што имитираат [летечки] инсекти со различни големини, но сите тие користат крилја што функционираат заклучени во целосно испружена конфигурација, што не можат да се вовлечат по летот, како што тоа го прават инсектите“, пишуваат истражувачите во нивниот труд.
Роботот може да лета стабилно откако ќе ги распореди своите крила, а потоа уредно да ги вовлече на крајот од летот, во рок од 100 милисекунди по запирање на моторот.
„Докажавме и дека, ако крилата при лет удрат во пречка што може да го дестабилизира роботот и преврти, тие брзо се вовлекуваат кон телото пред да го допрат тлото, со што помагаат да се спречи оштетување на крилата“, пишуваат истражувачите.
Тие додаваат дека нивното откритие може да помогне за дизајнирање на повеќе “инсектоидни” микромашини.