Космолозите ја концептирале историјата на универзумот според Ајнштајновата Општа теорија за релативитетот, според којашто со ретрограден тек на времето “t" произлегува дека универзумот започнал пред околу 13,8 милијарди год. со експлозија (Биг-Бенг) од една точка (математички наречена “сингуларитет”) со бесконечно голема енергија. Експлозијата ја трансформирала таа енергија во материја (електрони, протони, неутрони) во вид на “плазма” според познатата Ајнштајнова формула на векот E=m·c2. Да објасниме, “плазмата”, всушност е четврта агрегатна сосојба на материјата, а се одликува од другите 3 агрегатни состојби (цврста, течна и гасовита) по тоа што елементарните честички, електроните, протоните и неутроните не се групирани во атоми, туку скитаат во тотално безредие во просторот. Оттука плазмата со други зборови е наречена “космичка супа”. Текот на целата историја на универзумот е покажан на сликата во прилог, а од целата таа историја најмалку знаеме за нејзината најрана фаза, веднаш по Биг-Бенгот, сè до појавата на првите ѕвезди. Причината за тоа незнаење е нетранспарентноста на универзумот во таа фаза, па затоа таа е наречена космичко “темно доба” (Cosmic "dark ages"). Меѓутоа, сепак, знаеме дека плазмата е производ на енормно висока температура, па како универзумот се ширел, плазмата се ладела, и по околу 370000 години елементарните честички започнале да се здружуваат формирајќи водородни атоми. Натаму, со текот на времето, атомите се здружувале во “грмушки” под дејство на силата на гравитацијата, а од тие “грмушки” произлегле и светнале првите ѕвезди, приближно околу 180 милиони години по Биг-Бенгот. И оттогаш започнува транспарентноста на универзумот.
Гледано од Земјата сјајот на првите ѕвезди е енормно слаб, па не може директно да се забележи со стационарните телескопи од Земјата. Меѓутоа, астрономите сепак успеале да ги “видат” тие први ѕвезди на индиректен начин, преку нивните “отпечатоци од прсти” што тие ги оставиле во космичката микробранова задининска радијација (Cosmic Microwave Background –CMB). Имено, светлината на ѕвездите има својство да го менува однесувањето на водородот што во тоа време го исполнувал просторот помеѓу ѕвездите, и со тоа да му овозможи да апсорбира радијација од CMB. Таа радијација има своја карактеристична бранова должина од 21 cm, и лесно може да се детектира. Имено, таа “испливува” на одделни места во CMB, точно покажувајќи ги локациите на првите ѕвезди.
Детекцијата е реализирана со радиотелескопот во Западна Австралија од страна на екипа од државниот Универзитет на Аризона, САД, под раководство на Џуд Бауман (Judd Bowman), астроном на истиот универзитет, а таа е објавена деновиве, во списанието Nature. На изненадување на астрономите, детектираните сигнали покажале неочекувано пониска температура од предвидената, па обидувајќи се тоа да го објаснат, тие причината ја поврзале со влијание од мистериозната “темна материја”. Доколку ова се докаже, тоа ќе биде вториот показател за постоење на темната материја, различен од постоечкиот, заснован на нејзиното гравитациско дејство. Екипата на Бауман во текот на нејзината долгогодишна работа неколкупати го повторуваше тестирањето на наодот, но и покрај тоа, самиот Бауман сугерира дека се нужни дополнителни независни тестирања на наодот, со оглед на тоа што, според него “се работи за одредена фаза во најраната историја на универзумот, за којашто баш ништо не знаеме, а наодот е само првата реченица во тоа поглавје! ”.
