Почитувана редакцијо Емитер.
Одамна го следам вашето списание и имам изработено многу проекти. Но, сега имам проблем со 500W засилувач од ЕМИТЕР бр. 3/98. Проблемот е во тоа што засилувачот без излезни транзистори на излез има 3 - 5 mV еднонасочен напон што е во ред, но кога ќе ги поврзам излезните транзистори веднаш повлекува струја и на излез има 3 - 4 V еднонасочен напон и транзисторите загреваат. А ако ги извадам излезните транзистори засилувачот повторно е во ред – на излезот има 3 - 5 mV.
Како излезни транзистори користам два од типот 2SC5200. Краткоспојникот N и отпорникот R20 е со куса врска онака како што треба, ако се изведува со квазикомплементарни транзистори (NPN).
Однапред ви благодарам,
Мики Пеливан
Прво што треба да направите е да ја проверите исправноста на излезните транзистори (со унимер) и нивното поврзување со плочката. Ова особено важи за транзисторот T13 (и T14 ако постои). Емитерот на овој транзистор (T13) со плочката се поврзува преку отпорник од 0,22 оми во точката "CE". Овој отпорник се монтира директно на транзисторот и за него не е предвидено место на плочката. Бидејќи засилувачот работи со квазикомплементарен пар на излезни транзистори, на плочката треба да се монтира кусоспојникот "N" (кусоспојникот "P" треба да биде слободен), а отпорникот R20 да се замени со кусоспојник.
Ако е ова во ред, проверете ги вредностите на сите елементи на плочката (особено на отпорниците), нивната поставеност и квалитетот на сите електрични споеви (на самата плочка и на оние со надворешните елементи). Проверете ја состојбата на електричните врски на плочката, а особено на најкритичните со најмала дебелина. Интегрираното коло IC1 заменете го со ново. Приклучете го засилувачот на напојување БЕЗ ИЗЛЕЗНИТЕ ТРАНЗИСТОРИ и проверете дали сите транзистори (освен T7 и T8) се во активен режим на работа. Тоа ќе го направите со мерење на напонот B-E (база-емитер) за NPN транзисторите, односно E-B за PNP транзисторите. И за двата типа на транзистори тој треба да биде околу 0,65V. Ако е и ова во ред, можете да ги поврзете излезните транзистори и комплетниот засилувач да го пуштите во работа.
Дејан Трпески
Благодарам на советите, го направив засилувачот после долго мачење :). Имено, проблемот бил во тоа што во текстот не е баш јасно објаснето дека за квазикомплементарни транзистори треба да си ги сменат местата колекторот и емитерот. Ама сега ќе си знам.
Имам друго прашање во врска со засилувачот, т.е за да биде со излезна моќност од 500W треба 8 транзистори, на местото на T11 се поврзуваат директно, само на Емитерот се ставаат отпорници од 0,22 оми, а додека за T13 треба и на емитер и на колектор да се ставаат отпорници од 0,22 оми или само на емитерите за секој транзистор посебно, а за колекторите еден за сите?
Мики Пеливан
Навистина, поврзувањето на квазикомплементарните транзистори не е објаснето во текстот, но затоа тоа е јасно нацртано на електричната шема. Вака е постапено, затоа што станува збор за проект наменет за напредните електроничари на кои би требало да им е доволно она што е на шемата. Но, со оглед на тоа што за голем дел од градителите некои работи во врска со овој засилувач сè уште не се јасни, еве објаснување за поврзување на дополнителните транзистори.
Емитерот на секој излезен транзистор во колото е поврзан преку посебен отпорник од 0,22оми независно од нивниот број (2, 4 или 8). Тоа значи дека за верзијата со 8 квазикомплементарни излезни транзистори ќе ви бидат потребни вкупно 10 отпорници од 0,22 оми. Осум од нив ќе бидат емитерски отпорници (R26, R28 и уште 6 кои не се нацртани во шемата), плус R27 и R29. Начинот на поврзување на дополнителните транзистори (на тие што ги нема во шемата) во колото ќе го објаснам малку подетално.
1. Колекторите на дополнителните транзистори кои се врзуваат паралелно на T11 и T12 се приклучуваат во точката "C" (на +Us), а нивните бази во точката "B" (истата точка во која се поврзани базите на T11 и T12). Емитерите на овие транзистори преку ПОСЕБНИ отпорници од 0,22 оми се поврзуваат со точката "S". Овие отпорници се монтираат директно на транзисторите, бидејќи за нив не е предвидено место на плочката.
2. Колекторите на дополнителните транзистори кои се врзуваат паралелно со T13 и T14 се приклучуваат ДИРЕКТНО на точката "S" (излезот од засилувачот), а нивните бази со точката "B" (истата точка во која се поврзани базите на T13 и T14). Емитерите на овие транзистори преку ПОСЕБНИ отпорници од 0,22 оми се поврзуваат со точката "CE" (со –Us). Исто како и во претходниот случај, овие отпорници се лемат директно на излезните транзистори.
Тоа би било сè околу поврзувањето на дополнителните транзистори. Да нагласам уште дека доколку се одлучите за верзијата со 8 излезни транзистори не заборавајте да го замените отпорникот R15. За оваа верзија неговата вредност треба да биде 47оми. Поради зголемената моќност на дисипација, транзисторите T4, T6, T9 и T10 треба да се монтираат на мали ладилници.
Дејан Трпески