Здраво,
Правам едно мало експериментче - се работи за звучници што сакам да ги искористам за PC. Звучниците ги најдов на автопазар, фирмата е US Blaster коишто некогаш се користеле за сараунд систем (еден вуфер и 4 сателити), од кои најдов само два сателита, кои се во добра состојба и исправни. Ме интересира како можам да направам од нив да се слуша само басот – дали треба да направам некоја намотка, бидејќи сакам да ставам и мали високотончиња. Би ви бил благодарен да ми објасните како да добијам само бас на звучниците.
Поздрав,
Дејан – deki21.excite

Не можете да добиете доволно басови од тие два сателитски звучника, бидејќи тие според самата своја конструкција не можат да дадат басови. Но, високите тонови можат да се исфилтрираат од секој бас/среднотонски (па и сателитски) звучник со помош на филтер-пропусник на ниски тонови. Наједноставниот таков филтер се нарекува филтер од прв ред и се состои од само една намотка (калем). Индуктивноста на намотката (во хенри) се одредува според формулата L=R/(2·π·f3), каде што R е импедансата на звучникот, а f3 е фреквенцијата на која амплитудата на сигналот е ослабена за 3 dB. На пример, за R = 8 Ω и за f3 = 3 kHz се добива L = 0,4 mH. Ако сакате да користите и дополнителен високотонец, тогаш пред високотонецот мора да се постави филтер-пропусник на високи тонови. Наједноставниот филтер-пропусник за високи тонови (од прв ред) се состои од само еден кондензатор. Капацитивноста на кондензаторот (во фаради) се одредува според формулата C=1/(2·π·R·f3), каде што R е импедансата на звучникот, а f3 е фреквенцијата на која амплитудата на сигналот е ослабена за 3 dB. На пример, за R = 8 Ω и за f3 = 3 kHz се добива C = 6,6 µF.
Наведениве формули важат само за теоретски идеален случај на звучници со потполно рамна амплитудно-фреквенциска карактеристика и со потполно рамна импеданса. Во пракса, вредностите на елементите од филтрите се одредуваат преку измерената вистинска (а не номинална!) импеданса на звучникот на фреквенцијата потребна за свртницата. Ако импедансата на звучниците претходно се линеаризира со помош на сериски RC-компензациски (Зобелов) склоп поставен паралелно на бас/среднотонскиот звучник, тогаш формулата е апсолутно точна.
Ваквите филтри (и компензации) се составен дел на секоја свртница за звучници. Сè за свртниците можете да најдете во двете продолженија на текстот "Пасивни свртници за звучни кутии" во ЕМИТЕР 1-2/1996 и 3-4/1996 и во текстот "Како до квалитетни звучни кутии?" во ЕМИТЕР 5/2007. Овие постари броеви на ЕМИТЕР можете да ги нарачате од редакцијата на ЕМИТЕР.
Што се однесува до вашиот случај, мислам дека воопшто не се исплати да се "подобруваат" тие два сателитски звучника за да се користат како звучници за PC. Цената и ангажманот за таа модификација се преголеми: потребни се најмалку две намотки и два кондензатора, плус два високотонци, еден сабвуфер и три засилувачи. За истите пари (или помалку) можете да купите потполно нови звучници за PC (два сателита и сабвуфер, со вградени засилувачи) од некоја позната фирма. Единствено ако веќе имате два високотонци, сабвуфер и три засилувачи со кои не знаете што да правите, тогаш можеби вреди со сопствени раце да направите нешто и да ги искористите и тие два сателитски звучника. Но, ако располагате само со тие два сателитски звучника, ви предлагам да не ги дополнувате со високотонци и сабвуфер, туку да го извадите од нив и она малку бас којшто може да го дадат, така што ќе им направите по една нова звучна кутија од типот на бас-рефлекс, или трансмисиона линија. Повеќе за овие типови звучни кутии можете да прочитате во постарите броеви на ЕМИТЕР.
Владимир Филевски