Здраво Емитер!
Пред сè сакам да ве поздравам.
Пред некој ден, обавувајќи ги секојдневните хигиенски обврски, добив идеја за искористување на топлата вода, која оди во одводот. Иако е загадена, сепак топлината од неа може да се искористи. Доколку имаме два метални сада, еден во друг; надворешниот сад поврзан со одводот, внатрешниот со водоводот, дел од таа топлина би требало да се пренесува во водата која ќе оди во бојлерот, па така стоплената вода ќе се разладува побавно. Но, ефикасноста на овој уред и неговите димензи би требало да се пресмета од страна на некој кој ја знае термодинамиката подобро од мене :).
Затоа, доколку оваа идеја е на место т.е. "држи вода" и би им била од корист на емитерџиите се надевам дека може да се погледне и да се реализира.
Горан од Кичево

Идејата држи вода, но едвај. Отпадната млака вода може да циркулира во топлотен изменувач во еден "предбојлер", на кој од другата страна ќе му влегува ладна вода, која малку ќе се потстопли пред да влезе во главниот бојлер. Дополнителна инсталација (плус пумпа, ако одводот е под нивото на изменувачот), предбојлер и топлотен изменувач се релативно скапа инестиција, иако едноставен изменувач може да се направи од една спирално извитакана цевка, или од мноштво паралелни прави цевки. Можеби би се исплатило за некои поголеми потрошувачи со специјална намена, но одводот не смее да содржи никакви отпадоци (храна, хартија, влакна, друго ;>), ...), бидејќи топлотниот изменувач ќе се затне. Сигурно дека не може да се гарантира дека одводната вода нема да содржи никакви отпадоци. Ако се направи едноставен изменувач со две рамни метални плочи (за да не му прачат отпадоците во водата), тогаш тешко дека ќе има доволна површина за измена на топлината.
Заклучок: неисплатливо, освен во некои специјални случаи. За домашни услови - дефинитивно неисплатливо и проблематично.
Владимир Филевски

Веќе постојат решенија за тоа каде цревата од системите со топлинска пумпа се ставаат во канализацијата - во големите цевки каде во просек секогаш има млака вода (заедно со отпадот и изметот :-))). Колку што се сеќавам некаде имам читано дека таква интервенција е забранета заради намалување на протокот и можноста за затнување на канализацијата.
Слободан Таневски

Многу идеи се добиени при посетата на санитарните јазли во текот на нивното 5 милениумско постоење. Па и топлата вода најверојатно таму е измислена и не треба да се обидуваме повторно да ја измислуваме. Идејата е интересна, но ве уверувам, милионската армија на научници и економисти нема да не чека нас да им дошепнеме што треба да прават за да се заштедат милионски суми. Со други зборови, идејата е интересна, но за жал не е профитабилна, па затоа никој не се зафатил да ја реализира. Ако веќе сакаме нешто "еколошки" да направиме, а притоа да има некаква смисла, да размислуваме на овој начин: На секој квадратен метар македонско тло, просечно секој ден паѓа од 5,5 до 6 KW сончева енергија, што е навистина една од највисоките вредности во Европа. Луѓето навистина остануваат со отворена уста кога ќе се соочат со оваа бројка - 5,5 до 6 KW е навистина импозантна вредност и што е најбитно, тоа е точна вредност! Но, од соларна енергија и соларни колектори, во Македонија го нема ни она "с"!
Затоа, кога ќе ни дојде на ум некоја брилијантна идеја за рециклирање на енергија од било каков вид, да се присетиме на оние 5,5 до 6 KW по квадратен метар кои неповратно се губат секој ден во загревањето на тлото, реките и потоците! Само за пример - ако ја прекриеме цела Македонија со соларни ќелии (30 000 km<sup>2</sup>), ќе можеме да ја покриеме целата светска потрошувачка на електрична енергија!
Емилијан Иљоски

Системи на изменувачи на топлина кои работат на овој принцип веќе се во употреба во САД, Канада и Англија. Во зависност од периодот на враќање на вложените финансиски средства (од 2 месеца до 5 години), нивната употреба е ограничена на одредена категорија објекти. На меѓународната научна конференција "Проектирање и изградба на згради и опрема" одржана во септември 2008 во Варна (Бугарија), имаше интересен труд на двајца автори (д-р Стојан Гашаров и M.A.Sc.,P.Eng. Gerald Van Deker) на оваа тема. Доколку уредништвото на ЕМИТЕР смета дека би било интересно да се претстави овој труд во некој од наредните броеви, тоа би можел да го реализирам во зависност од расположивото време кое ми е потребно за интерпретација на презентираниот материјал и изработка на графички прилози.
Петар Николовски

Веќе има такво нешто на база на топлинска пумпа. Во канализација се поставува ладилник (испарувач) кој ја лади оваа вода за сметка на тоа, на кондензаторот (кој е поставен дома како загревно тело или во бојлер) се добива топлинска енергија. Битно е да постои подигнување на температурата на таа топлина, а искористувањето на таа топлинска енергија со малата температура е неисплатлива инвестиција. А точно е тоа дека некаде е забрането поставувањето на ваква сонда - ладилник во канализацијата поради претходно наведените причини.
Кирил Крстевски


Почитувани,
Во моето училиште го изработуваме проектот "Движечки рекламен текст" од ЕМИТЕР бр. 2/05 и 3/05. ПИК-от што го користиме е испрограмиран од страна на ЕМИТЕР, но панелот не ни функционира исправно. Проблемот е следниот:
Имаме 10 одделни плочки (исто така, набавени од ЕМИТЕР) на кои треба да се испишува текст и да се контролира од страна на ПИК-от. До 2 плочки дифолт текстот од ПИК-от (текстот со информации) почнува да се испишува, но од третата плочка па до крај нема синхронизација (вертикала/хоризонтала) и текстот се движи со голема брзина (од десно на лево) и е за една ЛЕД подолу. Исто така, и не е можно да се контролира текстот со помош на тастатура, т.е. тастатурата никако не проработува.
Од електронски аспект сите плочки се проверени како што треба и сите функционираат. Се сомневам во лош ПИК, затоа што го испитав сигналот од него до плочките со помош на осцилоскоп и увидов дека од третата плочка па до крај, без разлика колку плочки имам врзано, е хаотичен и многу брз, а на првите 2 плочки е стабилен и во нормална брзина.
Едното нешто што кај нашиот уред е различно од вашиот е кристалот кој е за 100 килохерци различен од оној во Емитер, но според сигналот од осцилоскопот ПИК-от и со тој кристал (кој е рамно 18 MHz) работи перфектно.
Би ве замолил авторот на проектот, г. Благој Ќупев, да ни помогне да го решиме проблемот затоа што е неопходно панелот да профункционира.
Ви благодарам однапред,
Александар Лазаревски

Според мене проблемот е во погрешно избраниот број на карактери кои треба да се прикажат на матриците. Изборот се изведува со краткоспојниците кои се поставуаат на портата C од микроконтролерот. Доколку поставите матрици за 16 знаци, а одберете дека треба да се прикажат помалку (на пример, 8), тогаш на плочките после осмиот знак ќе има нерегуларна содржина како што опишувате. Споменувате дека сте набавиле 10 плочки, што значи дека сакате да прикажете вкупно 40 знаци на матрицата. Треба да имате предвид дека програмата која ја имате набавено од ЕМИТЕР поддржува приказ до најмногу 16 знаци (4 плочки за матриците). За приказ на повеќе од 16 знаци програмата треба да се преработи и да се провери дали постоечкиот микроконтролер воопшто може да се користи за таква апликација.
Исто така, треба да се провери дали водовите кои ги носат сигналите за синхронизација се во ред (нема пукнатини во водовите и случајни куси врски помеѓу нив).
Благој Ќупев


Здраво Емитер
Потребен ми е засилувач за два 12-инчни басови со хорни. Кое е најдобро решение за домашна употреба? Како би било најдобро да се направи?
Благодарам однапред,
Филип Пановски

Недостасуваат основните податоци, без кои не може да се даде прецизен одговор. Колкава е ефикасноста на звучниците што ги имате? Колкава импеданса имаат? Колкава им е моќноста? Дали овие звучници се направени со самоградба од компоненти, или се готови -фабрички (која фирма, модел?)? Колкава е просторијата во која треба да свират? Колку гласно сакате да ја слушате музиката?
Во просек, може да се земе дека за просечно гласно слушање во просечно голема дневна соба, ако ефикасноста на звучниците е просечна, доволни се 20 W по канал. Бидејќи зборовите "просечно гласно" различни луѓе драстично различно ги сфаќаат, не можам да дадам прецизен одговор колкава моќност на засилувачот би ве задоволила. Сепак, кога ќе се земе предвид цената на засилувачот во однос на моќноста, "златна средина" е некаде меѓу 50 и 100 W. Во ЕМИТЕР се објавени голем број на проекти за самоградба на вакви засилувачи - прегледајте на напиот веб-портал www.emiter.com.mk.
Не претерувајте со ватажата - имајте предвид дека разликата во јачината на звукот меѓу засилувачи од 100 W и 200 W е само 3 dB, а тоа е прилично мала разлика.
Владимир Филевски

Здраво Емитер,
Да бидам попрецизен. Мене ми треба некоја идеја за домашен засилувач кој ќе има два излези по 200W за 4 или 8-омски басови со хорни. Потребно ми е некое прилично добро решение за овие басови некоја ваша идеја, за да знам што да правам понатаму конкретно некој добар засилувач кој вие би ми го препорачале за да го направам?
Благодарам Емитер
Филип Пановски

Повторно не ни дадовте ниту една дополнителна информација за да можеме најсоодветно да ви помогнеме. Како и да е, во ЕМИТЕР досега се објавени неколку проекти за засилувачи со по 200 W по канал: ЕМИТЕР 7-8/09, 7-8/07 и 2/06. Бидејќи не ни напишавте какво е вашето практично искуство со самоградба од областа на електрониката, не би можеле да знаеме што да ви препорачаме од овие проекти - дали поедноставните (наменети за почетници) или посложените (за поискусните електроничари). Во секој случај, ви пожелувам успех во самоградбата, а за повеќе информации разгледајте на www.emiter.mk
Владимир Филевски


Здраво.
Јас сум ваш редовен читател. Потребна ми е шема и опис на принципот на работа на регулатор на вртежи на AC-мотор. Односно, конкретно ме интересира како да ја намалам брзината на вртежи кај моторот од перална за алишта.
Благодарам однапред,
Денис преку е-пошта

Бројот на вртежи на асихрониот AC-мотор може да се регулира со сложен електронски уред. Изработката на ваков уред во домашни услови не доаѓа предвид. А и кога би се изработил, уредот тој би чинел многу повеќе од самиот електромотор. Освен тоа, и да се изработи регулаторот се појавува друг проблем. Имено кај овие мотори со опаѓање на брзината, моментот кој се добива на осовината на моторот исто така опаѓа. Така би добиле мал број на вртежи и едновремено мал момент на осовината на моторот што најчесто е несакан случај за повеќето потреби. Затоа за електронска регулација на овој мотор може слободно да заборавите.
Инаку овој мотор е комбиниран. Може да работи и како мотор со четири пола, и тогаш е побавен, или како мотор со два пола, и тогаш е брз. Кога машината ги пере алиштата (врти повремено лево и десно) тогаш моторот работи како четворополен мотор, а кога центрифугира работи како двополов мотор.
Ако сакате мотор со електронска регулација тогаш треба да употребите колекторски AC-мотор или мотор со четкички. Ние веќе имаме објавено кола за електронска регулација на овие мотори.
Кирил Крстевски


Здраво,
Ја имам изработено кодираната брава со PIC16F628 од брошурата и ми се јави проблем со програмирањето на микроконтролерот.
Имам програматор којшто работи без проблем (ProPic2 на паралелна порта), меѓутоа кога пробав да го програмирам овој контролер, не успеав (hex документот со неговата програма ја имам од Вас). По програмирањето се јавува грешка при верификација, а потоа кога се исчитува како ништо да не е запишано. Веднаш потоа пробав да испрограмирам друг контролер и немаше проблем, па решив да го рекламирам од каде што беше купен. Кај нив се однесува поинаку, веројатно поради другиот вид програматор, нешто успева да запише но не како што треба. Од таму ми сугерираа дека самиот контролер може да има "некоја заштита" при програмирање.
Би Ве замолил да ми кажете како би можел да се испрограмира? Дали евентуално треба друг вид на програматор или нешто друго е во прашање?
Поздрав,
Дејан Милчевски,

Ако успеав добро да разберам, вие со вашиот програматор можете да програмирате друг 16F628, но не и оној за којшто програматорот ви јавува проблем. Ако е така, тогаш проблемот е во самиот микроконтролер. Доколку и по бришење на микроконтролерот имате проблем со впишување програма во него, тогаш микроконтролерот е неисправен и не би ви препорачал повеќе да се занимавате со него.
Што се однесува до заштитата за која ви кажале, онака како што ни пренесовте е заблуда. Заштита кај PIC микроконтролерите постои, но таа се врши со самото впишување на програма во нив. Имено, вие можете по впишувањето на која било програма во микроконтролерот истата да ја заштитите од читање. Тоа значи дека доколку некој се обиде да ја ископира програмата од микроконтролерот преку читање на содржината на меморијата на микроконтролерот, тоа нема да може да го наприви. Но, во секој случај МОЖЕ да го избрише микроконтролерот и да впише која било друга програма.
Се надевам дека ви појаснив,
Добре Блажевски

Има многу малку информации, но мислам дека може да е проблем ако се користи PIC16F628A кој не може да се програмира добро со ProPic2. PIC16F628 се програмира без проблем, но сите PIC-ови во додавка A не се програмираат добро со овој програматор. Пробајте со друг програматор.
Благој Ќупев