Поздрав до сите во редакцијата а посебно до главниот уредник Слободан Таневски
Се јавувам со цел да ја искажам мојата поддршка за вашето списание. Јас сум ваш редовен читател уште од првиот број. Што се однесува до новата концепција на списанието, мислам дека е многу добар и донекаде изнуден чекор, бидејќи според старата концепција на ЕМИТЕР како списание само за електроника веќе се исцрпија сите содржини и проекти кои овозможуваа поголема разновидност и квалитет на списанието за таа област (некои проекти почнаа дури и да се повторуваат). Со новата концепција и изглед добивме списание со кое може да се задоволат поширок круг на луѓе (не ги разбирам електроничарите кои го бараат старото списание, на крајот на краиштата ако до толку запнале само за електроника – нека си купат некое од странските списанија или од постарите броеви на ЕМИТЕР) и истовремено популаризација на Астрономијата, за која до некое време немаше никакви списанија во нашава земја. Што се однесува до цената – ГОЛЕМА ГРЕШКА! Таа треба да биде 150 денари или "западњачки" – 149.99 ден. И така и така ќе се најдеа луѓе за кои ќе беше висока цената за списание кое обработува квалитетно 6-7 области на квалитетна хартија со доста колор страници. За мене е ова супер списание, не сум видел нешто слично во нашата поблиска, а можеби и подалечна околина. Истовремено има големо влијание врз младината за популаризација на науката и техниката, и навистина е жално што државата не го помага, а голема срамота за тие функционери кои ги спонзорираат другите списанија. Не би сакал да продолжам со други критики кон институциите, но би ви предложил да побарате спонзорство од посилни фирми – како Макпетрол, Окта и сл. (верувам дека сте се обиделе).
Ви посакувам здравје и сè најдобро во вашата понатамошна работа.
Поздрав,
Дејан Попоски, преку e-mail
Ви благодариме на убавите желби. Вашите зборови на поддршка се вистински мелем на рана, после некои претходни неоправдани критики за новата концепција на ЕМИТЕР. Сепак, убедени сме дека содржините од електрониката ни оддалеку не се исцрпени. Верувам дека ќе има уште многу интересни проекти и теоретски написи од електрониката, но и од другите научно-технички области.
Слободан Таневски
Поздрав до сите во редакцијата на Емитер!
Прво да ги пофалам сите напори на господинот Владимир Филевски за тестовите на звучници. За тие тестови ми се поврзани и моите барања. Прво за звучникот Ei V601, за кого во списанието имаше објавено "само" фреквентна карактеристика и Q параметри, па прашањето ми е, дали ке може да ми пратите график со изобличувања и по можност Waterfall карактеристика (бидејќи беше назначено во текстот дека се изведени тие тестови). Патем имам и некои други прашања поврзани за оваа тема: дали имате некакви информации за високотонецот RCF TW 725 кој го има во Алфа Аудио за 40 евра, и дали ќе може да одговара како замена за Focal TC90TD5 (поради неможност за набавка на странски продукти се посветив на "македонските").
Дали и колку ке се зголеми осетливоста на системот (на среднотонци, во случајов Ei 601) ако го повисам на 4 по една кутија, и дали ке се расипе поларната карактетистика ако ги ставам во некоја двојна D'Appolito конфигурација (MMTMM).
Фала ви однапред, макар и едно прашање да ми одговорите.
Цаневски Александар
Изобличувањата на Ei 601 се доволно мали, особено за таа цена. Вториот хармоник има "шпиц" од 1,7% на 2,5 kHz, но тој постои само во многу тесен опсег, така што може да се занемари. Watefall карактеристиката покажува продолжена резонанција на 1 kHz, но таа е со 14 dB пониска ниво од сигналот, така што нема да прави проблеми. Продолжените резонанции накај повисоките фреквенции се вообичаени кај звучници со хартиени мембрани.
Ниеден високотонец не може да биде замена за некој друг – секој си има свои специфичности. Ако Вашето прашање е дали RCF TW 725 има сличен квалитет со Focal TC 90 TD5, одговорот е: веројатно, да! Високотонецот Focal TC 90 TD5 не сум го мерел, но затоа сум го измерил RCF TW 725. Освен еден многу тесен, но голем "шпиц" од вториот хармоник на 6,5 kHz, сите останати карактеристики му се одлични. Осетливоста му е 92 dB/1m/2.83V.
Ако поврзете паралелно два среднотонца (MTM кофигурација), тогаш нивната вкупна осетливост ќе се зголеми за 6 dB. Но, тогаш ќе морате да најдете некој високотонец кој ќе има најмалку 94 dB осетливост! Со 4 среднотонци нема ништо да добиете – осетливоста ќе биде иста како кај MTM кофигурацијата (ако се користи сериско-паралелно поврзување), односно ќе биде иста како на еден среднотонец (сериско поврзување). Не смеете паралелно да поврзете 4 среднотонци (од 8 ома), бидејќи тогаш ќе се добие еквивалентна импеданса од само 2 ома! MMTMM конфигурацијата има полоша поларна карактеристика во однос на MTM.
Владимир Филевски
Како прво да ве поздравам и да ви посакам многу успешна работа. Мислам дека вашето списание ЕМИТЕР преминува во едно техничко и научно списание, во кое има за секого по нешто (така беше порано хрватскиот САМ СВОЈ МАЈСТОР). Немојте да сфатите дека ве критикувам за копирање на САМ бедејќи сепак содржински се разликува од САМ, па доколку го продолжите овој курс на работа се гледа блескава иднина. За крај имам едно прашање и една критика:
Дали постои шема на дигитален часовник со LED-дисплеи со висина 15cm, а ширина 12cm.
Критиката се однесува на следното: го изработувам сигнал генераторот на функции FG-95, но имам проблем со релеите, бидејќи каде што побарав, ми велат дека такви нема. Затоа, во иднина, дали може кога ќе правите некој уред, тој да биде со делови што може лесно да се најдат?
Многу поздрав и успешна работа
Гоце Андоновски, преку e-mail
Во принцип дисплеите на кој било дигитален часовник можете по желба да ги одберете. Нивната големината односно потрошувачка не зависи од самиот бројачки модул туку од моќноста на баферот за побуда. Според тоа, одберете го интегрираното коло кое ги задоволува вашите барања, и на изводите наменети за побуда на дисплеите додајте соодветни бафери (транзистори). Во трговската мрежа досега не сум сретнал дисплеј со големина 15x12cm изработен од лед диоди. Најверојатно сами ќе треба да го изработите. Но, затоа имам забележано седумсегментен дисплеј со големина од десетина сантиметри.
Вашата желба (не критика – туку желба) отвора простор за дискусија по прашањето: што е постаро - јајцето или кокошката? Не значи дека немаме разбирање за потешкотиите што нашите читатели ги имаат при набавката на потребниот материјал. Само се прашувам дали ЕМИТЕР треба да води сметка што продаваат трговците или трговците треба да го обезбедат она што го бараат купувачите? Инаку, релеите употребени во прикажаниот сигнал генератор на функции ги произведува Искра. Истите релеи ги произведуваат и некои други фирми. На пример Balluf ги произведува со истата ознака како и Искра (PR 16 и TRM 30), а Siemens ги произведува со ознака V23154-D, односно V23037-A.
Георги Ефтимов
Најнапред многу поздрав до редакцијата и сите околу неа. Малку намаливте со електрониката во однос на поранешните броеви (не би пречеле уште по неколку мали шемички во списаниево зошто сепак наменето е првично за електроника). Јас би сакал само да ве замолам да дадете некоја шема за засилувач (за сабвуфер или не) со што е можно попристапни (важно!) и поевтини (уште поважно!) делови и со јачина од околу 100-300 вати. Нека има големи изобличувања и слично, но ве молам да е што попроста шемата. Би сакал и да ми кажете каде би можело да се набави кит комплет за истиот (ако има). Се надевам дека ќе одвоите малку од вашето скапоцено време и ќе ми помогнете.
Дени Мени, преку e-mail
Засилувач од 300 W, ама со евтини делови? Такво нешто не постои! Исто така, не постои ни евтин засилувач од 200 W. Значаен дел од цената на еден засилувач оди на трансформаторот и на кондензаторите во исправувачката секција, а нивните цени никогаш не биле и никогаш нема да бидат ниски.
Дали сте сигурни дека Ви е потребен толку моќен засилувач? Засилувач од 200 W е само за 3 dB погласен од засилувач од 100 W, а тоа е занемарливо мала разлика во јачината на звукот (но затоа разликата во цената е голема). За домашна употреба сосема доволен е засилувач од 25 W по канал, кој може да се направи со навистина евтини делови, и тоа без никакви компромиси со квалитетот на звукот (изобличувањата). Ако баш инсистирате на моќен засилувач, Ви предложувам MOSFET засилувач од 100 W направен со само едно интегрирано коло TDA 7294 – шемата е максимално едноставна, TDA 7294 е многу евтин, а изобличувањата му се многу мали. За градба може да послужи и плочката со печатеното коло од проектот "80 W MOSFET засилувач со TDA 7295" објавен во двобројот ЕМИТЕР 7-8/2002, бидејќи шемата и сите останати делови се исти освен што трансформаторот треба да има моќност од 150VA и напон 2x24Vac или 2x30Vac. Исто така, погледнете го проектот за засилувач со TDA 7294 објавен во ЕМИТЕР 10/1997. Во овој проект, покрај одредени подобрувања, употребено е многу подобро решение за функцијата MUTE, кое можете да го прилагодите на плочката од проектот во ЕМИТЕР 7-8/2002. Во ЕМИТЕР 9/2003 е објавен проект за 100 W засилувач за сабвуфер со интегриран филтер, повторно врз база на TDA 7294, а во овој број 150W засилувач со две ИК TDA7294 во мостна врска. Кит комплети од проектите од ЕМИТЕР продава "КАМ-ЕЛ", тел. (02)-2463-325.
Владимир Филевски
Многу поздрави до редакцијата и до главниот уредник на списанието! Во еден од поодминатите броеви (2/99) наидов на проект - заштита за звучници. Бидејќи изградив еден subwoofer засилувач со поголема моќност (300W на 4 ома), се решив да изградам и соодветна заштита за него. Морам да признаам дека овој проект ми се допадна, бидејќи во исто време овозможува заштита и за звучникот и за засилувачот, но сепак има неколку работи кои сè уште ми го "матат умот". Како прво – таму јасно е кажано дека минималниот напон на напојување е 15V DC, но не го пишува максималниот, па според операцискиот засилувач претпоставувам дека не би бил повеќе од 30V DC, а ако не грешам дали (и како) би можело да се модифицира колото да работи на напон од 55V (засилувачот што го користам се напојува со напон од +/-56V DC, 5A). Ако е можна таква модификација тогаш претпоставувам дека ќе треба да се промени и релејот и која би била најоптималната вредност за него (инаку досега немам работено со релеи, па и не знам што е најважно при одбирање на соодветен релеј). Ако покрај сè грешам во мојата констатација дали тогаш може (со помош на зенер диода) да се искористи релеј од 12V, бидејќи 15V релеј многу тешко се наоѓа. Се надевам дека ова писмо нема да ви одземе многу време и дека ќе добијам соодветен одговор на него.
Бобан Стефановски од Скопје
Се разбира дека може да се постави релеј со помал напон од 15V. Во тој случај добро би било да се постави отпорник (ориентационо од 33 до 100 ома) во серија со намотката на релето. Напојувањето на уредот најдобро е да остане 15V. За да може овој уред да го напојувате со напонот кој вие го имате треба да направите напонски стабилизатор за намалување и стабилизирање на напонот. Ова може да се изведе на повеќе начини, а наједноставен е со поставување на сериски напонски стабилизатор изведен со еден NPN транзистор (на пример BD139) на кој од базата кон масата на уредот се поставува зенер диода и еден отпорник
меѓу колекторот и базата на транзисторот. Зенер диодата треба да биде со вредност од 16V за на излез од стабилизаторот (емитерот на транзисторот) да добиеме напон од околу 15V.
Благој Ќупев