Рубрика: Биологија
Кога кралот ‘зборува’ со два гласа
Објавено на 13.12.2025 - 19:30

Рикот на лавот е небаре грмотевица што се ечи низ саваната — звук што ја тресе земјата и ги бранува тревите километри далеку. Но, новите истражувања откриваат дека оваа ‘грмотевица’ не е уникатна. Кралот на животните, всушност, има два различни типа на рик, секој со своја улога во тајниот акустичен јазик на лавовите.

 

Два рика, две пораки

Научниците од Универзитетот во Ексетер идентификувале карактеристичен полно‑грлен рик — длабок, долготраен и препознатлив, како да се отвора небото над саваната. Тој е наменет да се слушне далеку: за обележување територија, за комуникација помеѓу членовите на истата група и за заплашување на ривалите.

Но, покрај него постои и втор, долго скриен тип ‘преоден’ рик (intermediary roar). Тој е пократок, порамномерен, како одек што се губи меѓу дрвјата — суптилен сигнал за средни растојанија, и веројатно лавот го користи сака да ‘зборува’ без да го објави своето присуство премногу гласно.

Како машините го слушнаа она што луѓето не можеле

Разликата помеѓу двата рика е толку суптилна што човечкото уво често ја пропушта. Затоа истражувачите користеле вештачка интелигенција која анализирала илјадници снимки од лавови во дивината. Алгоритмите ги разделиле двата типа на рик со точност од 95,4%, што е далеку над човечката проценка.

Ова е првпат ВИ да се употреби за автоматско препознавање на рикање кај лавовите  и резултатите покажуваат дека технологијата може да ‘слушне’ модели што ние не ги забележуваме.

 

Зошто ова е важно за заштитата на лавовите

Замислете си мрежа од микрофони распослани низ саваната, како тивки чувари што го слушаат секој шум. Ако знаеме дека лавовите користат два различни рика, би можеле поточно да ги преброиме, да ги следиме без да ги вознемируваме и, конечно, да создадеме подобри стратегии за заштита.

Имено, секој лав има уникатен акустичен потпис, а автоматската анализа ја намалува човечката пристрасност. Различните рикови ги откриваат кога тие патролираат, кога комуницираат и кога се движат низ територијата. Креирањето на подобри стратегии за заштита е пак од особена важност бидејќи популацијата на лавовите е преполовена во последните 25 години, што воглавно се должи на губењето на живеалиштата и конфликти со луѓето.

 

Кралот што сè уште крие тајни

Иако лавот е еден од најпознатите симболи на дивината, ова откритие покажува дека неговиот свет е многу покомплексен отколку што тоа го сметаме. Двата рика се како две нијанси на истата боја — едната силна и блескава, другата тивка и длабока.

Ако сакаме да го зачуваме овој крал на саваната, мора да продолжиме да го слушаме — и со нашите уши, и со ‘ушите’ на машините.

Клучни зборови: