Кралската шведска академија на науките одлучи да ја додели наградата на Шведската банка за економски науки во спомен на Алфред Нобел за 2025 година на Џоел Мокир, Филип Агион и Питер Ховит „за објаснување на економскиот раст управуван од иновации“. Притоаедната половина се доделува на Џоел Мокир „за идентификување на предусловите за одржлив раст преку технолошки напредок“, а другата половина заеднички ја делат Филип Агион и Питер Ховит „за теоријата за одржлив раст преку креативно уништување“. Тие покажуваат како новата технологија може да поттикне одржлив раст
Во текот на последните два века, за прв пат во историјата, светот доживеа одржлив економски раст. Ова извлече огромен број луѓе од сиромаштија и ги постави темелите на нашиот просперитет. Овогодишните лауреати по економски науки, Џоел Мокир, Филип Агион и Питер Ховит, објаснуваат како иновациите даваат поттик за понатамошен напредок.
Технологијата брзо напредува и влијае на сите нас, со нови производи и методи на производство кои ги заменуваат старите во бесконечен циклус. Ова е основата за одржлив економски раст, што резултира со подобар животен стандард, здравје и квалитет на живот за луѓето ширум светот. Сепак, ова не беше секогаш случај. Напротив – стагнацијата беше норма низ поголемиот дел од човечката историја. И покрај важните откритија од време на време, кои понекогаш водеа кон подобри услови за живот и повисоки приходи, растот секогаш на крајот се стабилизираше.
Џоел Мокир користел историски извори како едно од средствата за откривање на причините за одржливиот раст што станува нова нормалност. Тој покажал дека ако иновациите треба да се наследат една од друга во самогенерирачки процес – не само што треба само да знаеме дека нешто функционира, туку треба да имаме и научни објаснувања зошто тоа функционира. Второто често недостасуваше пред индустриската револуција, што го отежнуваше градењето врз нови откритија и пронајдоци. Тој, исто така, ја нагласил важноста општеството да биде отворено за нови идеи и да дозволува промени.
Филип Агион и Питер Ховит, исто така, ги проучувале механизмите зад одржливиот раст. Во еден напис од 1992 година, тие конструирале математички модел за она што се нарекува креативно уништување: кога на пазарот ќе влезе нов и подобар производ, компаниите што ги продаваат постарите производи губат.
Иновацијата претставува нешто ново и затоа е креативна. Сепак, таа е исто така и деструктивна, бидејќи компанијата чија технологија станува застарена е надмината. На различни начини, лауреатите покажуваат како креативното уништување создава конфликти што мора да се управуваат на конструктивен начин. Во спротивно, иновациите ќе бидат блокирани од веќе воспоставени компании и интересни групи кои ризикуваат да бидат ставени во неповолна положба.
„Работата на лауреатите покажува дека економскиот раст не може да се земе здраво за готово. Мораме да ги одржуваме механизмите што се основа на креативното уништување, за да не се вратиме во стагнација“, укажа на промоцијата Џон Хаслер, претседателот на Комитетот за наградата за економски науки.
