Здраво Емитер,
Многу ме заинтересира гитарскиот предзасилувач од јануарскиот број (1/13) и имам намера да го направам. Бидејќи немам гитарски засилувач, јас најчесто предзасилувачот ќе го користам со домашниот hi-fi систем и со малиот разглас на школскиот оркестар. Тоа значи дека предзасилувачот ќе го користам како самостоен уред, па прашањето ми е како да го решам напојувањето. Може ли да се направи со батерии (ако не ги троши бргу) или подобро е да биде со адаптер, ама како од него да добијам двоен напон како што треба во шемата?
Се надевам ќе ми помогнете.
Благодарам однапред,
Трајче Спасовски
Иако проектот "Универзален гитарски предзасилувач" првенствено е наменет за вградување во засилувачи на моќност, па неговото напојување е изведено од напојувањето на истиот, тој лесно може да се изработи како самостоен уред. Притоа ќе биде потребно да обезбедиме соодветно симетрично напојување кое можеме да го изведеме на следните начини:
1) Со помош на две 9-волтни батерии. Притоа треба да ги отстраниме компонентите ZD1, ZD2, C15, C16 и отпорниците од R13 до R16 од слика 1 на стр. 50 – Емитер 1/2013; и на нивно место да поврземе две сериски врзани 9-волтни батерии од типот 6F22 или 6LR61 (алкални). Притоа средниот извод на оваа конфигурација ќе треба да го поврземе на приклучокот GND, додека добиениот плус (+) ќе оди на +U<sub>cc</sub>, а минусот (-) на –U<sub>cc</sub>. Се разбира, ако ги користиме приклучните клеми означени со +U<sub>cc</sub>- на слика 2, ќе треба на ППК да ставиме краткоспојници на местата R13 и R15.
Овој концепт има два основни недостатоци и една предност. Иако потрошувачката на целото коло е релативно мала, дури и да употребиме 9-волтни алкални батерии, тие нема да траат многу повеќе од 20 работни часа! Па ако земеме предвид дека ни се потребни две вакви батерии, трошоците за напојување на уредот ќе бидат непримерно високи! Вториот недостаток е врзан со фактот дека операциските засилувачи од типот на TL071 или OP27 најдобро работат со напојување од ±15V, па со расположливото ±9V напојување ќе имаме одредена деградација на перформансите! Рака на срце, оваа деградација на квалитетот е тешко забележлива за "просечно" извежбано уво. Она што е лесно забележливо е намаленото ниво на шум на целиот склоп кога тој се напојува од батерии! Затоа многу музичари претпочитаат батериско напојување за своите предзасилувачи и "гитарски ефекти". Но и со употреба на напојување кое се приклучува на градската мрежа, може да се постигне овој шум да биде доволно мал за да биде сосема незабележителен и за најдобро извежбаното уво. Затоа јас го предлагам следното решение:
2) Да се изработи симетрично напојување со трансформатор од 230V на 2x15V/1100mA или 2x18V/100mA, грецов исправувач, два кондензатори од по 1000μF/35V и два керамички X7R кондензатори од 100nF паралелно со нив, и целиот овој склоп да биде сместен во засебна метална кутија. Шемата за вакво напојување е презентирана на многу наврати во Емитер (на пример, во бр. 9/11), па не би се задржал на неа!
Во овој случај, +U<sub>cc</sub>, масата (GND) и –U<sub>cc</sub> ги доведуваме на соодветни места на ППК, и сите компоненти на ППК остануваат на своите позиции, а R13 и R15 ќе имаат вредност од 820 ома при трансформатор со 2x15V на секундар, а 1 килоом при 2x18V (R14 и R16 не се монтираат).
Набргу ќе увидите дека цената на ова симетрично напојување, а особено вредноста на металната кутија и на квалитетен трансформатор ја надминува цената на целиот гитарски предзасилувач, па изглегува поевтино да направите два предзасилувачи и нив да ги вградите во двата излезни засилувачи засебно, отколку да направите само еден предзасилувач и негово соодветно напојување! Се разбира, понекогаш ете, како во вашиот случај, нема да ви биде дозволено да "чепкате" по туѓи уреди, па ќе биде потребно соодветно засебно напојување!
Емилијан Иљоски