Имам слушнато дека Li-Ion батериите не трпат повеќе од 200 полнења за разлика од NiCd кои издржуваат 1000 полнења. Моите искуства го кажуваат токму спротивното, Li-Ion батеријата од мобилниот ми трае без проблем 4 години и ветува деја може уште некоја година да е во функција, додека NiCd батериите од безжичниот телефон издржуваат едвај 2 години (понекогаш и помалку!). Зошто е така?
Петар преку е-маил.
Кога зборуваме за Li-Ion акумулатори и колку полнења тие издржуваат, тогаш производителите споменуваат една нова категорија: комплетен циклус (complete cycle). Комплетен циклус се смета цел циклус од празнење од некое ниско ниво, па полнење до максимум, па празнење до првобитното ниво. Li-Ion акумулаторите издржуваат 100 до 200 вакви циклуси без драстично намалување на капацитетот. Тие издржуваат многу повеке делумни полнења, за разлика од NiCd акумулаторите кои декларативно издржуваат 1000 делумни полнења (поради меморискиот ефект, сите полнења кај Ni-Cd се делумни!).
Со NiCd имам многу искуство, накратко тие "нит се водат, нит се тераат" па апсолутно е невозможно да се направи квалитетен алгоритам за автоматско полнење. Преведено во број на полненња, никогаш, ама баш никогаш не сум се приближил до фамозната цифра од 1000 полнења, се завршувало на пар стотини, некогаш и помалку, полнења! Затоа, уверен сум дека за NiCd, често споменуваната цифра од 1000 полнења е повеќе маркетиншки трик отколку проверен факт во реални услови на експлоатација.
Кај Li-Ion акумулаторите, состојбата е сосема поинаква. Тие имаат доста стабилен циклус полнење/празнење и не покажуваат т.н. "мемориски ефект" така што многу полесно може да се проектира квалитетена автоматика за нивно полнење. Второ, многу битно својство кај Li-Ion акумулаторите е: ако ниту ги празниме батериите до крај ниту ги полниме до крај, тогаш векот на траење може да се продолжи. На пример, ако никогаш не ги празниме под 20% од капацитетот, ниту пак полниме преку 80%, тие можат да траат доста подолго. Тоа е сосема спротивно одколку кај NiCd акумулаторите.
Производителите го знаат ова својство и делумно го применуваат при проектирање на автоматиката за полнење на Li-Ion акумулатори кај мобилни телефони (и други уреди). Сепак сите производители не го користат ова својство, некои одат на "картата" да добијат поени на "издржливост" на уредот која, всушност, не е резултат на намалената потрошувачка туку е резултат на повеке празнети и повеке полнети акумулатори, што, се разбира, резултира во нивниот пократок животен век.
Да ја илустрирам драстичната разлика во полза на Li-Ion акумулаторите, ќе го напоменам фактот дека мобилните телефони треба да работат 24 часа на ден додека безжичните работат само кога се вклучени со една состојба на чекање (stand-by) кај која работи само приемникот и троши многу малку струја. Мобилните телефони, во состојба на чекање, покрај активиран приемник, повремено испраќаат сигнали со кои се идентификуваат во мрежата и затоа трошат многу повеќе струја (предавателот на мобилниот телефон обично троши 200 до 500 пати поголема струја од неговиот приемник). Згора на сето ова, предавателите кај мобилните телефони се со поголема моќност (3 до 10 пати) отколку оние кај безжичните телефони. Сето ова преведено во број на полнења во одреден период, користејќи акумулатор со двојно поголем капацитет (700 mAh кај Li-Ion наспроти 360 mAh кај NiCd) мобилните телефони ќе бараат два пати повеќе полнења отколку безжичните телефони. И, проверено, пак издржуваат подолг период, волшебно зар не?
Кога ќе се спомене акумулаторска батерија, тоа веднаш асоцира на NiCd и лошите искуства со нив па можеби затоа преовладуваат доста предрасуди на кои може да наидеме во реалниот живот. Li-Ion акумулаторите нудат еден сосема поинаков пристап, па за нив може многу да се пишува.
Мислам дека, во главни црти ги образложив причините зошто вашата Li-Ion акумулаторска батерија, која има доста "комплетни циклуси" (полнета секој трет ден, за 3 години таа ќе има околу 400 делумни полнења), најверојатно сè уште има задржано половина од првобитниот капацитет. И во реалност тоа е добро, ако не и одлично, во секој случај многу подобро од искуствата со NiCd акумулаторите!
Емилијан Иљоски