Полнач за литиум-јонска батерија

Здраво Емитер!
Јас вечито патам за исправувачи. Имам многу електронски уреди и за разни намени, но вој пат се работи за Li-Ion батерија за дигитален фото-апарат Canon од 4Mpix која има три изводи, напон од 3,7V и капацитет од 800mAh. Фабричкиот исправувач е неисправен и е многу сложен за сервис. Моето прашање до Емитер гласи: "Дали може оваа батерија да се полни со полнач за мобилни или некој друг вид на едноставен исправувач?" Не би сакал апаратот да биде вон употреба само поради полначот на батеријата.
Поздрав,
Перица Поповски

Најнапред да Ви се заблагодариме што помошта за проблемот кој Ви се укажал, ја побаравте токму во Емитер. На вашето прашање ќе Ви одговориме веднаш: Полнење на литијум-јон батерија со полнач на мобилни или друг вид на полначи е невозможно, недозволиво и штетно!
Електрониката која е одговорна за полнењето на LiIon батериите од мобилните телефони, најчесто се наоѓа во внатрешноста на мобилниот телефон или во самата батерија која се полни, а надворешниот плонач е едноставен нестабилизиран DC насочувач (ако е со трансформатор) или AC/DC насочувач во прекинувачки (switch) мод на работа. Полнење не е препорачливо ниту можно, исто така со полначи за NiMH или NiCd батерии, поради разликите во напонот на прекинување на полнењето.
Номинален напон на литиум-јонските батерии е 3,7V. Не смее да се дозволи испразнување на батеријата под 2,7V ниту преполнување над 4,25V, тоа неповратно ќе ја оштети батеријата.
Главна карактеристика на полначите за LiIon батериите е разликата во начинот на полнење: почетна фаза на полнење е со извор на константна струја од 0,2 до 0,7C (0,625C X 0,8Ah = 500mA за вашиот случај) додека терминалната фаза на полнењето, при достигнување на напон од 4,2V продоложува како извор на константен напон. Полнењето треба да се прекине кога струјата на полнење ќе опадне или напонот на батеријата ќе достигне вредност од 4,25V. Повеќе за начинот на полнењето литиумските батерии е пишувано во Емитер бр. 7-8/2003, а за општите, хемиските и посебните карактеристики на овај вид батерии повеќе е пишувано во Емитер бр. 5/2003 и 4/2009.
На сликата е прикажан полнач на LiIon батерии кој во целост ќе одговори на вашите барања: полнење на батеријата со константна струја од 500mA, автоматско прекинување на полнењето без опасност за нејзино оштетување, светлосна индикација на престанокот на полнењето, исклучителна стабилност на крајниот напон на исклучување и едноставност на полначот. Поради едноставност и лесна набавка на компонентите, одлучив за варијанта со лесно достапни транзистори, а не со специјализирани интегрирани кола наменети само за полнење на литиум-јон батерии.
Тримерот P1 служи за да се нагоди излезниот напон на вредност од 4,2V без приклучена батерија, а потоа се приклучува батеријата за полнење.
Полначот ќе го приклучите на двата приклучоци на батеријата (најчесто крајните), на кои претходно сте измериле максимален напон. Напонот на третиот приклучок кон маса (или кон плус) е секогаш помал. Третиот приклучок најчесто претставува извод од внатрешно вградениот сензор за топлина во батеријата кој има улога да даде информација за нејзиното евентуално прегревање со што ќе биде исклучен полначот. Овој тип на полнач ја нема таа можност.
Полначот е изграден на експериментална плочка и успешно наполни неколку батерии. Поради ажурност кон поставеното прашање од читателот, одговорот е даден само како електрична шема на полначот и краткиот опис на полнењето на литиум-јон батериите, а покасно, во некој од наредните броеви на Емитер, ќе биде прикажана изработката со детални напатствија и опис на принципот на работа.
Петар Аврамовски