Почитувана редакцијо,
Немам некои забелешки за списанието, но имам неколку проблеми за кои би сакал да ми помогнете:
Би сакал да ми објасните , како може да се пресмета индуктивноста на одреден калем.
Сакам да ми објасните како можам да ги изработем калемите од телефонскиот прислушкувач објавен во ЕМИТЕР 11/97.
Би сакал да објавите шема на L- метар заедно со изгледот на плочката со печатено коло.
Сакам да ми го објасните начинот за изработка на плочка со печатено коло со фотопостапка.
Владимир Лазановски од Битола

1. Формулата за пресметка на еднослојни цилиндрични калеми со воздушно јадро е прикажана подолу како формула 1. Во неа:
D - е средниот дијаметар на калемот во mm
N - е бројот на навивки
l - е корисната должината на калемот во mm
Средниот дијаметар на калемот D, се добива кога ќе се соберат диаметарот на телото и дебелината на жицата. Така на пример, ако телото на калемот има диаметар од 7mm, а за мотање се користи жицата со диаметар од 1mm, тогаш средниот диаметар на калемот ќе изнесува 8mm, односно D=8mm (погледнете ја сликата). Формулата важи само кога навивките се мотаат една до друга. Ако навивките се раширени индуктивноста ќе биде помала од пресметаната.
Еднослојните калеми со воздушно јадро најчесто се применуваат во ВФ електронски уреди поради малиот индуктивите (до неколку десетици µH). За поголеми индуктивности се користат повеќеслојни калеми со воздушно или феромагнетно јадро. Формулата и постапката за пресметка на повеќеслојни калеми со воздушно јадро е одјавена во ЕМИТЕР 11/97, со една исправка во ЕМИТЕР 12/97.
2. Калемите за телефонскиот прислушкувач можат да се изработат според претходно кажаната формула. Најнапред треба да се избере дебелината на жицата и диаметарот на телото за мотање на калемот, а потоа со помош на формулата да се одреди потребниот број на навивки.
3. Еден едноставен проект на LC-метар веќе е објавен во ЕМИТЕР 7-8/96. За негова изработка не е потребно големо искуство ниту пак некоја специјална опрема.
4. Написот за изработката на плочка со печатено коло со т.н. фотопостапка е во фаза на подготовка, па очекувајте го во еден од следните броеви на ЕМИТЕР.
Дејан Трпески


Голем поздрав до вас, читателите и сите пријатели и љубители на електрониката. Списанието го следам од првиот број о општо гледано многу сум задоволен од него. Донекаде ми смета, иако знам дека е неопходно, што за подесување на некои уреди се потребни осцилоскопи, фреквенцметри и сл., кои (верувам и повеќето електроничари - хобисти) не ги поседувам. Исто така би било добро да има повеќе практични проекти, иако сметам дека и вака ги има доволно.
Би сакал, доколку сте во можност, да ми одговорите на некои мои прашања и предлози:
1. Во врска со 8-каналниот PC управувач објавен во бројот 1-2/96. Дали и како може побудниот склоп со триак објавен во бројот 4/97 на стр.28 да се употреби наместо релињата во PC управувачот, но така да пинот GND (масата, заземјувањето, односно металната шасија на PC-то) да не дојде во допир со мрежниот напон од 220V AC, т.е. како галвански да се оддели високонапонскиот круг на триакот од PC управувачот и PC-то. Конкретно триакот би поседувал сијалица, па дали филтерските компоненти се неопходни?
2. Постојат ли кај нас програми за електроника (освен PROTEL, AUTOTRAX и некои каталози) кои ќе работат на 286AT со Hercules графика и ако постојат, каде би можеле да се набават.
3. Би било убаво да објавите шема на засилувач со електронски цевки. Не мора да биде со голема моќност, битен е квалитетот на звукот. За ориентација, ваков проект на цевен засилувач своевремено беќе објавен во списанието “SAM”, броеви 12/89 и 1/90 (моќност 2x30W). Мислам дека со неколку модификации, би можеле да го презентирате пред читателите на ЕМИТЕР. Ако евентуално не можете да ги набавите овие броеви, со задоволство ќе ви пратам фотокопии.
Однапред благодарам и многу поздрави од
Иво Наумовски од Скопје

Одговорот на првото прашање би го започнале со предупредувањето дека мрежниот напон е многу опасен па ќе мора да примените соодветни заштитни мерки (видете во ЕМИТЕР 12/97) за да се заштитите себе при неговата изработка, но и идниот корисник на уредот. Заштитата на компјутерот лесно може да се направи со употреба на соодветни елементи како на пример релеи, оптокаплери и др.
За соодветниот 8 канален PC управувач во случајов не можеме да Ви го препорачаме решението од бројот 4/97. За оваа прилика би понудиле сосема ново решение со генерална употребна вредност. Доколку се погледне прикажаната шема лесно може да се увиди дека одвојувањето помеѓу персоналниот сметач и извршните елементи во високонапонското коло е направено со оптотријак. Ваквото решение нуди голем степен на заштита на персоналниот сметач кога ќе се јави проблем во високонапонското коло. Функционирањето на оптотријакот е мошне едноставно. Тријакот на излез проведува кога на влезот ќе се појави побуда на светлечката диода. Во случајот побудата се јавува кога во соодветниот бит на паралелниот порт ќе впишеме единица.
Филтрите кои се употребуваат во ваквите кола најмногу ја истакнуваат својата функција кога се управуваат индуктивни потрошувачи. Во случаите кога се управуваат чисто активни трошила разликата на колата со и без филтер е во векот на траењето на светилките и во пречките кои се јавуваат во мрежата. Се разбира и во двата случаја колото со филтер се однесува подобро од колото без филтер.
Кога веќе се навраќаме на прашањето на софтвер за електроника кај нас, во никој случај не би можеле да се пожалиме дека ни недостасува. Со оглед на ограничувањето кое вие го имате (286 со Hercules) навистина изборот се смалува но секако не на Protel ... и неколку каталози. Секако дека може да се набават и други програми како Tango, Protel Easytrax, PCAD, програми за пресметување на антени па дури и за симулација на електронски кола. Се разбира мора да се откажете од прекрасната позадина на денес веќе одомаќените windows апликации и од најновите трендови но сепак, на крајот, најважно е да го направите она што сте сакале. Што се однесува до набавката на софтверот можете да погледнете во малите огласи на крајот на списанието.
Секако дека планираме да објавиме проект на засилувач со електронски цевки. но во овој момент не би можеле да кажеме кога. Ќе се потрудиме да биде наскоро. Инаку шемата што ја нудите ја имаме (како и многу други). При конципирањето на нашето решение ќе ја имаме во предвид и таа шема, но основна намера, како и досега, ќе ни биде да направиме сопствен проект кој ќе одговара на повеќето наши читатели, но и на условите на нашиот електронски пазар.
Коста Карпузовски и Слободан Таневски