Почитуван главен уредник,
По професија сум Дипломиран Фотограф, и она што го прочитав во написот "Преземете ја контролата врз вашиот фотоапарат" (од последниот број на ЕМИТЕР) кај мене предизвика чудење. Би сакал да знам врз основа на што се изнесени сите оние податоци за остварување на контрола врз фотоапаратот? Од сето што е напишано во тој текст, само описот на фотоапаратот (бленда и сл.), кажаното за постоењето на ISO 100, 200 итн., и податокот дека се јавува зрно кај поосетливите филмови (но тоа е занемарливо бидејќи зрното скоро и да не се забележува сè до формат 30x40 cm) се точни информации. Но, сè друго е чисто непознавање на материјата, или чист аматеризам!!!
Јас лично не избирам со која марка на филм ќе сликам, или со која осетливост на филм, затоа што сите се со доволно добар квалитет. Квалитетот на фотографијата единствено зависи од познавањето на можностите на филмот и неговата способност да запишува детали и да реагира на светлината (кога сме веќе овде, да кажам дека ако сакате да сликате покрај брег, плажа и сл. да не се плашите да користите ISO 400, напротив!!!); исто така од познавањето на техниката на мерење на светлината (а, со тоа, подесувањето на бленда и брзина на затворачот, што од техничка гледна точка е најважниот детаљ, без кој ниту една фотографија не може да се прифати како коректна), потоа на ред доаѓа техниката на компонирање (каде постојат три основни правила, без кои ниту една фотографија не може да се нарече комплетна). А да не го споменувам познавањето на Системот на зони, т.е. корекции кои се потребни додека се слика, па потоа кои корекции се потребни за време на развивањето на филмот, па корекции во правањето на фототографијата. Накратко кажано, ако се познаваат овие работи може да се има контрола врз фотоапаратот, а тоа значи со едно притискање на копчето може да се направи безмалку 100% коректна фотографија, како композициски така и технички, без да има потреба од додатни манипулации во темната комора. Но, и покрај овие познавања се препорачува експозиција една над и една под одредената. Само на овој начин може да се има контрола над фотоапаратот. Да не ги заборавиме и слајдовите, затоа што да се слика слјад не е исто што и сликање на филм-негатив ("филм за фотографии").
Се надевам дека овој мој допис правилно ке биде сфатен и нема да ми замерите за моиве забелешки.
Со почит,
Марко Поповски, преку e-mail
Почитуван г-не Поповски,
Во спомнатиот напис нема ниту еден погрешен податок! Вие едноставно не сте ја сфатиле намената на тој напис, иако таа на почетокот на написот е јасно кажана - написот е наменет за оние читатели кои немаат никакво (или скоро никакво) искуство во фотографирање со апарати кои треба рачно да се нагодуваат. Затоа во текстот се кажани само основните работи (осетливост на филмовите, нагодување на отворот на блендата и времето на експозиција, длабочинската острина...), а намерно испуштени се мноштво други битни и помалку битни работи кои почетникот можат само да го збунат и да го одвратат од намерата да го остави евтиниот автоматски фотоапарат ("идиот") и да започне да фотографира со класичен фотоапарат со кој може да добие и поквалитетни фотографии. Уште една причина за ваквиот наш пристап е и предвидениот простор - ако сакаме да кажеме сè она што го спомнавте, нема да ни бидат доволни и сите страници на списанието, а камо ли предвидените 1-3 страници. Поради сите овие причини, темите кои ги спомнувате (мерење на светлината, поставување на светлото, техниката на компонирање, корекциите при развивањето, сликањето на слајдови итн.) не беа предмет на тој напис, но се предвидени да бидат предмет на некои следни написи во ЕМИТЕР.
Со оглед на Вашите познавања од фототехниката Ве повикувам да се вклучите со свои написи во ЕМИТЕР и своите знаења да ги споделите со останатите наши читатели.
Слободан Таневски
Почитувана редакцијо,
Го поздравувам обновувањето на Емитер. Мило ми е што сте успеале да го проширите списанието со некои нови области, но ми се чини дека сте претерале со запоставувањето на електрониката. Сакајќи да направите списание по примерот на SAM, сте направиле списание кое наликува на M-express.
Имам и неколку прашања:
1. На пазарот неодамна се појавија PA звучници на Simsonik. Дали би можеле да ми кажете каде можам да ги најдам Thiele-Small параметрите за овие звучници, бидејќи без нив е невозможно да се конструира звучна кутија.
2. Ме интересира збор-два околу бас-хорните, нивната конструкција и какви звучници треба да се користат за нив.
3. Го изработив 500 W засилувач објавен во Емитер 3/98 и добив задоволителни резултати со квазикомплементарните 2N3055. Потоа решив да пробам и со комплементарните BDX66/77: по премостувањето на мостот P и отпорникот R21 добив многу мала мирна струја (10-20 mA), засилувачот функционираше но и изобличуваше. Откако ги вратив комплементарните парови, засилувачот повторно безпрекорно функционираше. Би сакал да ве прашам каде е проблемот и дали и во што би се подобрила работата со комплементарниот пар?
4. Би ве замолил за равенки за пресметка на мрежни и високофреквентни тороидни трансформатори со меко феритно јадро. Дали равенките за мотање на тороиден трансформатор се исти како за класичните, и ако не, во што е разликата?
Со почит,
Добре Трпески, преку e-mail
Еве ги нашите одговори на Вашите прашања:
1. Thiele-Small параметрите на звучниците Simsonik ги немаме, бидејќи фабриката Simsonik не ги објавува (но можеби ги знаат во M-express :-)). Единствен начин да се дознаат е да се измерат – за ова погледнете во малите огласи на последните страници од ЕМИТЕР (или во M-express :-))
2. Околу бас-хорните не е доволен збор-два, туку книга-две. За основните податоци и конструкцијата погледнете во статијата "Звучни кутии – сите видови на светот" објавен во ЕМИТЕР во октомври 1996 год. (а подетално објаснување веројатно е објавено во M-express :-)). Тоа се многу големи кутии, кои немаат длабоки басови – освен ако димензиите се огромни, но затоа имаат цврсти басови. Главна предност им е големата ефикасност – односно тие се многу гласни. Правилно проектирана звучна кутија од типот на хорна ја зголемува ефикасноста на употребениот бас-звучник за 3 до 6 dB. Во бас-хорни треба да се користат квалитетни звучници со цврста мембрана и со низок Qts параметар – помал од 0,4.
3. Многу ме радува фактот што еден од нашите читатели дава потврда дека 500W засилувач беспрекорно работи. Лично сметам дека во оваа рубрика од списанието треба да се изнесуваат и позитивните искуства со проектите од нашето списание, заедно со ваши мислења за подобрување на некој дизајн. Едно за да си помагаме едни со други, а второ за да ги охрабриме новите градители дека нивниот труд на крајот сепак ќе се исплати.
Што се однесува до верзијата со дарлингтон транзисторите јас кај мојот засилувач немав никакви проблеми но сепак, според вашата реакција гледам дека не сум предвидел баш сè. Имено дарлингтон транзисторот по својата конструкција се состои од два транзистора врзани во т.н. дарлингтонов спој. Токму заради ова напонот база-емитер, наместо вообичаените 0,7V, кај овој тип на транзистори се движи околу 1,3V во нормално активно подрачје. Ова сето го споменувам како увертира на објаснувањето на регулацијата на мирната струја и сите консеквенци при употребата на дарлингтон транзистори. Во конкретниот пример на излезниот засилувач од 500W, транзисторот T5 се грижи да ја обезбеди потребната напонска разлика меѓу базите на T9 и T10. Ова во индиректна смисла е напон кој го сочинува сериската врска на напонот база-емитер на T9, падот на напонот на R19, падот на напонот на R20 и напонот база-емитер на T10. Од овде се гледа дека работната точка на транзисторите T9 и T10, а преку нив и на целиот засилувач (ние ја согледуваме преку мирната струја), е одредена од падот на напонот на T5. Падот на напонот на T5 од друга страна е одреден од положбата на тример отпорникот P1. Во моите експерименти промената на отпорноста на P1 од минимум до максимум беше доволна за да ги поддржи сите промени во колото, но вие очигледно се среќавате со проблеми. Наједноставен начин да се зголеми падот на напонот на T5 е да се намали вредноста на R14 на половина или двојно да се зголеми вредноста на R13. Строго гледано, при употреба на дарлингтон транзистори, диодата D3 треба да се замени со сериска врска на две диоди, а истото важи и за диодата D4. Во истиот контекст двојно треба да се зголеми и отпорноста на R19, R20 и R21. Се надевам дека овие информации (заедно со оние од M-express :-)) ќе ви помогнат да добиете уште поквалитетен звук од вашиот засилувач.
4. На темата "тороидни трансформатори" ќе биде посветен посебен напис во некој од следните броеви на ЕМИТЕР (или пак, можеби во M-express :-)).
В. Филевски и К. Карпузовски