Почитувани,
Го изработив автоматскиот полнач на акумулатори од ЕМИТЕР 4/04, но наидов на проблем при неговото нагодување. Конкретно ме збунува објаснувањето за нагодувањето на струјата со помош на отпорник-потрошувач. Јас сакам да го наштелувам на 5 ампери, фиксно. Дали може авторот да ми даде некои дополнителни појаснувања? Исто така, се интересирам и за додатокот кој го спомнувате на крајот од текстот – што треба да се направи за да можам да го стартувам автомобилот по само 5-10 минути полнење на акумулаторот?
Сè најдобро во Новата 2006 година,
Мирослав Јаневски
При нагодување на напонот и струјата на полначот потребно е полначот да биде оптоварен со соодветна струја. Во оваа фаза, за да не направиме погрешни нагодувања и евентуални оштетувања на полначот или акумулаторот, се препорачува на излезот од полначот наместо акумулатор да се приклучи соодветен отпорник како потрошувач. Кога се нагодува максималниот напон до кој треба да се полни акумулаторот (14,4V) потрошувачот треба да биде таков да обезбеди мало оптоварување од околу 200mA, а нагодувањето на напонот на 14,4V се прави со тримерот P2. Кога се нагодува струјата на полнење отпорникот-потрошувач треба да биде со соодветно помала вредност, така што излезната струја ќе биде околу 5A Вредноста на таа струја се мери со надворешен амперметар приклучен редно на потрошувачот (не со вградениот амперметар M1 како што стои во текстот) и на саканата вредност (во случајов 5A) се нагодува со P1. Ако ви е потребна фиксна вредност на струјата на полнење од 5A (ако секогаш полните ист тип на акумулатори), тогаш P1 треба да биде тример-потенциометар. Ако, пак, сакате по потреба да ја менувате струјата на полнење (ако полните различни типови акумулатори), тогаш P1 треба да биде потенциометар монтиран на предната страна од кутијата. Во таков случај задолжително треба да го вградите и амперметарот M1, да го монтирате на предната плоча и да го нагодите неговото покажување (да го избаждарите) според објаснувањата дадени во текстот во ЕМИТЕР 4/04 (на почетокот од последната колона на стр. 53).
Откако ќе ги направите нагодувањата на напонот и струјата со помош на отпорник-потрошувач, него го исфрлате (исто така и кондензаторот од 10 000µF) и на излезот од полначот приклучувате празен акумулатор. Во текот на неговото полнење ја контролирате струјата на полнење и по потреба вршите нејзина корекција на саканата вредност (5A) со помош на P1. Кога акумулаторот ќе се наполни на 14,4V (што ќе го проверите со унимер поставен на DC-напон), тогаш полначот треба да се исклучи и струјата на полнење да падне на 200mA. Ако исклучувањето на полначот се случи на помал или поголем напон од 14,4V, тогаш тоа треба да се коригира со тримерот P2.
Што се однесува до можноста за кратко полнење на акумулаторот и стартување на автомобилот, прво треба да се исполнат некои услови, а тие се:
- трансформаторот да може да даде барем 20A струја,
- соодветен грецов исправувач и тиристор во полначот кои тоа ќе го поднесат,
- изработка на отпорникот R1 од подебела жица и
- моќен преклопник со кој ќе се издвои само мал дел од отпорникот R1 (околу 0,05 ома)кој во бараниот случај ќе го претставува отпорникот R1. Изработката на отпорникот R1 детално е опишана во текстот на проектот.
Во тој краток период од десетина минути полнење под таков засилен режим настанува големо возбудување на акумулаторот, кое и не е многу здраво за него ако продолжи долго време. Значи, ако по тие десетина минути го стартуваме моторот со плус тие дваесеттина ампери кои во таквиот случај ги дава полначот, ќе може да оствариме едно до две кратки стартувања на моторот, но во никој случај нема да можеме да стартуваме мотор во чиј акумулатор нема ниту трунка енергија.
Доколку ви е потребен класичен стартер, можете да го искористите проектот "Класичен тиристорски насочувач" кој е објавен во ЕМИТЕР бр. 11/2005, кој работи одлично и не претставува многу сложено електронско коло.
Драган Јовановски
и Слободан Таневски