Луѓето со дијабетес би можеле конечно да се ослободат од секојдневното неколкукратно боцкање на прстите и од подкожните сензори. Тим научници од МИТ развива неинвазивен монитор за гликоза кој користи светлински бранови наместо игли – технологија што неодамна беше претставена во списанието Analytical Chemistry и која веќе го привлекува вниманието на медицинската заедница.
Прототипот сè уште е поголем уред, но истражувачите уверуваат дека наскоро ќе може да се минијатуризира до големина на рачен часовник. Ако успеат, тоа би значело револуција во секојдневното следење на дијабетесот – процес кој со децении подразбираше повеќекратни боцкања во текот на денот или потпирање на носливи сензори коишто се поставуваат под кожата и коишто честопати предизвикуваат иритации.

Тимот на МИТ користел Раманова спектроскопија - техника што го открива хемискиот состав на ткивата со емитување на блиска инфрацрвена или видлива светлина низ нив – за да развие практичен уред којшто може да ги мери нивоата на гликоза во крвта без употреба на игли. Фото од истражувачкиот тим од MIT
„Никој не сака да се боцка по неколку пати на ден“, потсетува коавторот на студијата Џон Вунг Канг од МИТ. „Многумина од пациентите едноставно избегнуваат редовно тестирање, што го зголемува ризикот од компликации.“
Новата технологија се заснова на истражувања стари повеќе од 15 години. Имено, во 2010 година биомедицинските инженери од МИТ првпат покажаа дека гликоза може да се детектира неинвазивно со употреба на Раманова спектроскопија – техника што го чита молекуларниот „светлосен потпис“ создаден кога ткивото се осветлува со блиско-инфрацрвена и видлива светлина. Иако точна, техниката била непрактична за секојдневна употреба.
Пресврт се случил во 2020 година, кога истражувачите пронашле начин за изолирање на сигналите на гликозата од „шумот“ што го создаваат другите молекули во кожата. Комбинираното насочување Раманов сигнал и посебен инфрацрвен зрак од друг агол, резултрало со добување на чист, препознатлив сигнал – многу појасно издвојување на информациите за гликозата, токму она што недостасувало за технологијата да стане практична.

Илустрација за тоа како би можела да изгледа раната верзија на комерцијалниот уред. Слика: Кристин Данилоф, МИТ
Фокусирајќи се на ефикасноста, од околу илјада можни тимот избрал само три Раманови опсези – токму оние што се најрелевантни за мерење на гликозата. Овој потег значително го намалил бројот на неопходни оптички компоненти и значително ја намалил големината на уредот кој сега имал габарит на китија за чевли.
„Не ни треба целиот спектар“, објаснува истражувачката Аријана Брески. „Со тој избор заштедуваме време, простор и трошоци – а ја задржуваме точноста.“
Едно мерење трае малку повеќе од 30 секунди, а првичните резултати покажуваат точност слична на онаа кај два комерцијално достапни поткожни монитори.
Следната фаза е јасна: дополнително намалување на габаритот, потенцијално додека не се сведе на големина на рачен часовник, како и нови клинички студии што ќе го тестираат уредот кај широк спектар корисници со различни типови кожа.
„Ако навистина успееме да создадеме неинвазивен монитор со висока прецизност, тоа ќе биде од огромна корист за речиси сите пациенти со дијабетес“, вели Канг.
Доколку оваа технологија го исполни својот потенцијал, иднината на контролата на гликозата би можела да биде светла – буквално.