Група истражувачи од Србија работи на создавање сосема нова, научно базирана алатка за проценка на влијанието врз животната средина – калкулатор за јаглероден отпечаток за производи од стакло, што би можело да помогне за вкупната количина на стакленички гасови што се испуштаат во атмосферата да се намали на нула.
Калкулаторот, на кој српските научници работат заедно со колеги од Данска и Словенија, се заснова на оригинална и иновативна методологија што ќе врши интердисциплинарна анализа на различни видови материјали од стакло, особено стаклен отпад, како и методи на нивна креативна обработка. Тоа ќе им овозможи на уметниците и креативните претприемачи ширум Европа, кои работат со стакло, да го пресметаат јаглеродниот отпечаток на различните рачно изработени креативни изрази од стаклени предмети.
Имено, со помош на калкулаторот, тие ќе можат да ги преиспитаат своите материјали, техники, алатки, дизајни и идеи со цел да развијат поодржливи начини на работа и да изградат нова вредност, почитувајќи ги современите еколошки стандарди во ера кога човештвото се бори со последиците од климатските промени.
Оваа алатка придонесува за забрзување на зелената транзиција на уметничките потфати и занаетите во Европа. Стаклото е еден од најрециклирачките материјали. Во споредба со, на пример, пластиката и металите, стаклото не го губи својот квалитет кога се рециклира и има помал јаглероден отпечаток.
Ако се користи и рециклира правилно, стаклото практично никогаш не мора да стане отпад. Во ЕУ, речиси 80% од стаклената амбалажа се рециклира, со уште поамбициозни цели за зголемување на стапката на рециклирање на стаклената амбалажа на 90% до 2030 година.
„За жал, ситуацијата во овој поглед не е толку светла во регионот на Западен Балкан, дури ни во Србија, каде (според некои проценки и истражувања) се рециклираат некаде помеѓу 45% и 50% од стаклената амбалажа“, вели проф. д-р Дејан Молнар од Економскиот факултет на Универзитетот во Белград.
Тој е еден од членовите на истражувачкиот тим во рамките на проектот поддржан од ЕУ „Традицијата на производство на стакло се среќава со иновациите“.
Проф. Молнар истакна дека досега не постои алатка што ги проценува еколошките стандарди при изработка на стаклени предмети и дека купувачите на уметност од стакло, особено, сè повеќе обрнуваат внимание на тоа колку се „зелени“ производите што ги купуваат.
Затоа, еден од најважните резултати од калкулаторот за јаглероден отпечаток ќе биде многу корисен во поширока смисла – за подигање на јавната свест за еколошки и кружни модели и бизнис идеи во практиката на производство на стакло.
Презентацијата и пласманот на калкулаторот во Србија и Европа се најавени за до крајот на ноември.